Pentas akhir kepengurusan utawi biyasa dipun sebat PAK inggih menika salah satunggaling program kegiatan saking Pangemban Hima Jawa.Adicara menika gadhah ancas kangge langkung ngraketaken sedaya warga pendidikan bahasa daerah kalebet pangemban saha anggotanipun.Pentas menika ugi dados sarana pengembangan mahasiswa ingkang gandrung dhateng kesenian saha budaya luhur jawi.
Senin, 03 Oktober 2016
Formulir Pendaftaran Panitia Pentas Akhir Kepengurusan (PAK) 2016
Kamis, 12 Mei 2016
Selasa, 15 Maret 2016
Klambi Kanggo Adi
Klambi Kanggo Adi
Dening Maratun Nabilah PBD B 2014
Kok kaya ngene abot sanggane
Yen lagi dadi wong ora nduwe
Tak rewangi bendina nyambut gawe rekasa
Nanging kayane ra sepira
Juminah miris krungu lagu sing lagi diputer ing sawijining kolt sing lagi ditumpangi dheweke, kayane lagu kuwi nyritakake marang wong akeh babagan lakuning uripe. Mas Surip, bojone sing maune nyambut gawe dadi kuli panggul ing pasar, wis telung taun kepungkur tinimbalan dening Gusti Ingkang Murbeng Dumadi. Dene dheweke, maune nduwe usaha bukak warung cilik-cilikan ing cedhak pasar ndilalah kersane Gusti, warung kuwi mau kobongan amarga listrik ing toko sisih tengene konslet, banjur geni mau mrembet ing warunge.
Juminah nyawang sakiwa tengen dalan sing diliwati, akeh wit-witan, lan sawah sing katon ijo, tansah gawe tentreme ati, pisan pindho karo ambegan jero.
“Mbok, mbesuk kula sampun sekolah SD Mbok. Kula kepengin nganggo klambi abang putih kados mas Hari, putrane pak lurah kae lho.”
“Iya Le. Yen simbok nduwe dhuwit, mengko daktumbasake klambi kaya mas Hari kae. Nanging kowe kudu sregep sinau ya Le.”
“Inggih Mbok. Siap. Kula lak kepengin ta Mbok dados lurah kados bapakne mas Hari menika, saben dinten ngagem ageman werna abu-abu, lajeng ngagem batik, katon gagah.”
“Iya Le. Iya. Simbok mung bisa ndedonga, muga apa wae sing dadi pepenginanmu bisa kasil. Wis gek ndang adus sik Le. Jare mau arep melu simbok ndheplok kacang kanggo nggawe sambel? Sida ora?”
“Inggih Mbok.”
“Simo Simo Simo. Terminal Simo.” Swarane sopir kolt mbuyarake lamunane Juminah. Wis teka terminal, ateges dheweke kudu mudhun saka kolt kuwi. Lakune Juminah sansaya cepet, panuju ing papan dheweke nyambut gawe dadi tukang ndheplok kacang kanggo nggawe sambel, senajan kasile namung bisa kanggo mangan saben dina. Kanggo mujudake karepe Adi, putrane sing ragil kuwi, Juminah kudu nglumpukake dhuwit mau, kudu hemat, ngati-ati anggone ngecakake dhuwit, supaya bisa nukokake Adi.
Srengenege suwe-suwe sansaya angslup. Katon ing langit sisih kulon, ana cahya oranye. Mundhak peteng, wis wayahe Juminah mulih. Dalan sing diliwati Juminah tumuju omahe kuwi mbulak, peteng, ora ana kendharaan sing bisa ditumpangi dheweke. Juminah mung bisa nasak petenging wengi. Watara sejam, Juminah lagi teka omah.
“Mbok, pripun? Klambi seragam kados gadhahanipun mas Hari sampun dipun tumbasaken? Kula kepengin nyobi Mbok. Pundi?”
“Ngapurana simbok ya Le. Simbok durung nduwe dhuwit. Simbok janji marang kowe, yen simbok wis nduwe dhuwit bakal daktukokake. Ya Le?”
Adi mrengut, mung bisa meneng, nangis ing jero ati. Nanging Adi ngerti kepiye kahanan uripe.
Srengenge esuk wis kumencar, sunare kuning emas aweh salam marang Adi, liwat gedhek, minangka tembok omahe. Swara jago kluruk nangekake bocah kuwi. Krungu swara kaya mangkono, Adi gumregah tangi, banjur nggoleki simbokne.
“Simbok Simbok Simbok, kula ndherek dhateng peken nggih? Ndherek simbok ndheplok kacang.”
“Woalah bocah. Tangi-tangi kok nggoleki mbokne. Hambok raup sik kana! Apa adus sisan kana lho Le cah bagus!”
“Nanging, kula ndherek Simbok dhateng peken nggih.”
“Iya Le, gek ndang mangkat adus sik kana!”
Ora watara suwe, Adi wis macak ngganteng lan wangi, nganggo klambi lungsuran saka kangmase sing saiki lagi dadi TKI ing Arab Saudi. Nanging wis suwe ora menehi kabar babar blas. Paling ya lagi repot, mangkono panemune Juminah lan Adi.
Sawise wong loro iku siap, banjur mangkat menyang pasar. Durung sida nutup lawang, pak lurah sowan, saperlu menehi klambi seragam kanggo Adi. Kaya apa senenge atine Adi, pepenginane bisa kaleksanan, senajan klambi kuwi mau dudu klambi anyar, nanging klambine mas Hari sing wis ora dinggo. Warna putih klambi iku wis malih warna krem, lan warna kathoke abang mbulak, nanging Adi tetep seneng. Saking senenge, klambi seragam kuwi mau digawa menyang pasar, ora diselehake ing omah.
Teka ratan gedhe, dalane sansaya rame. Simbok mlaku dhisik, Adi ing mburine, ananging Adi ora nggatekake sakiwa tengene, Adi langsung mlayu nyabrang nututi simbok.
“Bruakk.” Swara saka pinggir dalan sing rame mau. Adi ketabrak motor. Simbok mlayu marani Adi. Wong sing nabrak uga melu marani. Syukur, Adi ora apa-apa. Dheweke namung mbeset ing dhengkul lan tangan kiwane. Nanging, klambi seragam saka pak lurah mau suwek ing bagian lengen, lan kathoke uga wis ora kena dienggo amarga melu keseret tibane motor. Adi nangis gero-gero ora amarga tangan lan sikile sing lara, nanging amarga klambi seragame wis rusak, ora bisa dinggo.
“Wis, cup cup meneng ya Le. Bar iki, ayo tumbas klambi seragam.”
“Saestu nggih Mbok?”
“Nyuwun pangapunten Bu. Kula ingkang nabrak. Pripun? Menapa ingkang sakit?” Wong sing nabrak Adi nyedhak, marani.
“Adi boten menapa-menapa. Namung mbeset kados mekaten. Sampun Mas. Panejengan mbacutake lampah kemawon.”
“Nggih boten saged mekaten Bu. Kula tanggel jawab amargi sampun nabrak adhik menika. Kula kala wau kok mireng menawi dhik Adi badhe dipun tumbasaken seragam. Mangga, kula kemawon ingkang numbasaken. Ayo Dhik.”
“Menika saestu Mas? Wah. Matur nuwun sanget nggih.” Semaure Adi karo mesem, seneng nganti lali yen tangan lan sikile lagi lara.
Waos Salajengipun → Klambi Kanggo Adi
Dening Maratun Nabilah PBD B 2014
Kok kaya ngene abot sanggane
Yen lagi dadi wong ora nduwe
Tak rewangi bendina nyambut gawe rekasa
Nanging kayane ra sepira
Juminah miris krungu lagu sing lagi diputer ing sawijining kolt sing lagi ditumpangi dheweke, kayane lagu kuwi nyritakake marang wong akeh babagan lakuning uripe. Mas Surip, bojone sing maune nyambut gawe dadi kuli panggul ing pasar, wis telung taun kepungkur tinimbalan dening Gusti Ingkang Murbeng Dumadi. Dene dheweke, maune nduwe usaha bukak warung cilik-cilikan ing cedhak pasar ndilalah kersane Gusti, warung kuwi mau kobongan amarga listrik ing toko sisih tengene konslet, banjur geni mau mrembet ing warunge.
Juminah nyawang sakiwa tengen dalan sing diliwati, akeh wit-witan, lan sawah sing katon ijo, tansah gawe tentreme ati, pisan pindho karo ambegan jero.
“Mbok, mbesuk kula sampun sekolah SD Mbok. Kula kepengin nganggo klambi abang putih kados mas Hari, putrane pak lurah kae lho.”
“Iya Le. Yen simbok nduwe dhuwit, mengko daktumbasake klambi kaya mas Hari kae. Nanging kowe kudu sregep sinau ya Le.”
“Inggih Mbok. Siap. Kula lak kepengin ta Mbok dados lurah kados bapakne mas Hari menika, saben dinten ngagem ageman werna abu-abu, lajeng ngagem batik, katon gagah.”
“Iya Le. Iya. Simbok mung bisa ndedonga, muga apa wae sing dadi pepenginanmu bisa kasil. Wis gek ndang adus sik Le. Jare mau arep melu simbok ndheplok kacang kanggo nggawe sambel? Sida ora?”
“Inggih Mbok.”
“Simo Simo Simo. Terminal Simo.” Swarane sopir kolt mbuyarake lamunane Juminah. Wis teka terminal, ateges dheweke kudu mudhun saka kolt kuwi. Lakune Juminah sansaya cepet, panuju ing papan dheweke nyambut gawe dadi tukang ndheplok kacang kanggo nggawe sambel, senajan kasile namung bisa kanggo mangan saben dina. Kanggo mujudake karepe Adi, putrane sing ragil kuwi, Juminah kudu nglumpukake dhuwit mau, kudu hemat, ngati-ati anggone ngecakake dhuwit, supaya bisa nukokake Adi.
Srengenege suwe-suwe sansaya angslup. Katon ing langit sisih kulon, ana cahya oranye. Mundhak peteng, wis wayahe Juminah mulih. Dalan sing diliwati Juminah tumuju omahe kuwi mbulak, peteng, ora ana kendharaan sing bisa ditumpangi dheweke. Juminah mung bisa nasak petenging wengi. Watara sejam, Juminah lagi teka omah.
“Mbok, pripun? Klambi seragam kados gadhahanipun mas Hari sampun dipun tumbasaken? Kula kepengin nyobi Mbok. Pundi?”
“Ngapurana simbok ya Le. Simbok durung nduwe dhuwit. Simbok janji marang kowe, yen simbok wis nduwe dhuwit bakal daktukokake. Ya Le?”
Adi mrengut, mung bisa meneng, nangis ing jero ati. Nanging Adi ngerti kepiye kahanan uripe.
Srengenge esuk wis kumencar, sunare kuning emas aweh salam marang Adi, liwat gedhek, minangka tembok omahe. Swara jago kluruk nangekake bocah kuwi. Krungu swara kaya mangkono, Adi gumregah tangi, banjur nggoleki simbokne.
“Simbok Simbok Simbok, kula ndherek dhateng peken nggih? Ndherek simbok ndheplok kacang.”
“Woalah bocah. Tangi-tangi kok nggoleki mbokne. Hambok raup sik kana! Apa adus sisan kana lho Le cah bagus!”
“Nanging, kula ndherek Simbok dhateng peken nggih.”
“Iya Le, gek ndang mangkat adus sik kana!”
Ora watara suwe, Adi wis macak ngganteng lan wangi, nganggo klambi lungsuran saka kangmase sing saiki lagi dadi TKI ing Arab Saudi. Nanging wis suwe ora menehi kabar babar blas. Paling ya lagi repot, mangkono panemune Juminah lan Adi.
Sawise wong loro iku siap, banjur mangkat menyang pasar. Durung sida nutup lawang, pak lurah sowan, saperlu menehi klambi seragam kanggo Adi. Kaya apa senenge atine Adi, pepenginane bisa kaleksanan, senajan klambi kuwi mau dudu klambi anyar, nanging klambine mas Hari sing wis ora dinggo. Warna putih klambi iku wis malih warna krem, lan warna kathoke abang mbulak, nanging Adi tetep seneng. Saking senenge, klambi seragam kuwi mau digawa menyang pasar, ora diselehake ing omah.
Teka ratan gedhe, dalane sansaya rame. Simbok mlaku dhisik, Adi ing mburine, ananging Adi ora nggatekake sakiwa tengene, Adi langsung mlayu nyabrang nututi simbok.
“Bruakk.” Swara saka pinggir dalan sing rame mau. Adi ketabrak motor. Simbok mlayu marani Adi. Wong sing nabrak uga melu marani. Syukur, Adi ora apa-apa. Dheweke namung mbeset ing dhengkul lan tangan kiwane. Nanging, klambi seragam saka pak lurah mau suwek ing bagian lengen, lan kathoke uga wis ora kena dienggo amarga melu keseret tibane motor. Adi nangis gero-gero ora amarga tangan lan sikile sing lara, nanging amarga klambi seragame wis rusak, ora bisa dinggo.
“Wis, cup cup meneng ya Le. Bar iki, ayo tumbas klambi seragam.”
“Saestu nggih Mbok?”
“Nyuwun pangapunten Bu. Kula ingkang nabrak. Pripun? Menapa ingkang sakit?” Wong sing nabrak Adi nyedhak, marani.
“Adi boten menapa-menapa. Namung mbeset kados mekaten. Sampun Mas. Panejengan mbacutake lampah kemawon.”
“Nggih boten saged mekaten Bu. Kula tanggel jawab amargi sampun nabrak adhik menika. Kula kala wau kok mireng menawi dhik Adi badhe dipun tumbasaken seragam. Mangga, kula kemawon ingkang numbasaken. Ayo Dhik.”
“Menika saestu Mas? Wah. Matur nuwun sanget nggih.” Semaure Adi karo mesem, seneng nganti lali yen tangan lan sikile lagi lara.
Kamis, 10 Maret 2016
Cerkak Tresnaku ora kalah karo Jembaring Samudra
Tresnaku Ora Kalah karo Jembaring Samodra
Jam papat esuk jago-jago padha kluruk, nandakake wayah uwis esuk. Banjur Rini digugah ibune kon sholat shubuh. Sakwise sholat, Rini ngewangi ibune masak ning pawon. Pancen saben dinane Rini ngewangi masak kanggo dodolan ning pasar. Ora dikira wis jam enem, Rini siap-siap menyang ning sekolah. Jam setengah pitu Rini menyang sekolah karo Danu. Rini karo Danu uwis kekancan suwe, wiwit cilik tekan gedhe, wiwit TK tekan SMA saiki. Rini karo Danu uwis kaya kakang adhi, nandi-nandi mesthi bebarengan. Omahe Danu ora adoh seka omahe Rini, mung sak kilometer seka omahe Rini. Wong tuane Danu ya wis padha kenal karo wong tuane Rini, dadi wis padha-padha akrabe. Rini lan Danu saiki kelas 3 SMA ning SMA Tanjungmalik, sing jarakke lumayan adoh seka omahe Rini. Aggone menyang sekolah numpak motore Danu.
Jam pitu kurang lima menit, Rini lan Danu tekan anggone golek ngelmu. Banjur padha lungguh ning panggone dhewe-dhewe. Let pirang menit ana siswa anyar mlebu kelas. Rini bingung lan mbatin:
“kayake aku ora duwe kanca sing bagus kaya ngunu, apa siswa anyar ya?”
Anggone Rini nyawang ngasi ora kedep, banjur ditablek karo Danu. Mung kacek sak menit Bu Guru rawuh, lan ngenalke siswa anyar mau. Siswa mau jenenge Bagus, pindahan seka pulo liya. Bagus kui mau yaiku prunane Pak Kepala Sekolah. Sakwise perkenalane rampung, Bagus lungguh ning kursi kosong mburine Rini.
Jam ngaso muni, para siswa metu dhewe-dhewe seka kelas. Ing dina iki Rini pisah terus karo Danu, merga ana tugas sing beda-beda. Ning kelas mung ana Rini karo Bagus, banjur Bagus nyerak lungguh ning kursi cerake Rini. Seprapat jam dinggo Rini karo Bagus omong-omongan, ngomongke ngalor ngidul. Budal sekolah Rini lan Bagus kansen muleh bebarengan. Omahe Bagus sedalan karo omahe Rini. Rini yaiku kanca pisanan sing kenalan karo Bagus. Lagi wae kenal, nanging Rini lan Bagus kaya wis kenal suwe. Tekan ngomah Rini langsung bukak lawang karo ngguya-ngguyu kaya wong lagi kasmaran. Pancene Rini lagi kasmaran, kaya istilah “cinta pada pandangan pertama” kanggo wong enom jaman saiki. Ora kelingan yen dheweke mau ninggal Danu sing urung dipamiti. Banjur Rini bukak hp, ana tulisan “10 panggilan tidak terjawab” lan “5 pesan diterima” ing hpne. Rini ora kepenak karo Danu, lagi pisan iki dheweke ninggal Danu lan ora ngenei kabar sakdurunge. Durung sempet salin, Rini langsung metu seka kamar mlayu tumuju omahe Danu. Ibune Rini bingung, kena apa ta anake wedok kae? Tekan ning omahe Danu, Rini langsung nemoni Danu. Danu metu seka kamar.
“ana apa Rin kok menggeh-menggeh? O.. ya syukur nek kowe wis muleh.” (takonne Danu)
“walah, sorry Nu kowe mau malah tak tinggal. Aku babar blas lali ora ngabari kowe.” (karo sakjake menggeh-menggeh)
“iya ora apa-apa Rin. Aku mau ya bingung anggone nggoleki kowe, nanging Tifa kanda yen kowe wis muleh karo Bagus.” (wangsulane kanthi polos)
Rini njelaske sebab-sebabe dheweke ninggal Danu. Saktenane Danu ora seneng yen Rini cerak-cerak karo Bagus, amarga dheweke tresna marang Rini. Sanajan Rini lan Danu kekancan uwis suwe lan padha-padha nganggep sedulur antarane siji lan sijine, ananging rasa sing dirasakake Danu saiki wis beda karo biyen. Danu uwis nulis layang kanggo Rini, merga dheweke ora wani ngomong langsung karo Rini lan dheweke ora gelem ngrusak anggone kekancan kang wis kabangun suwe iku. Layang sing wis Danu kirim marang Rini cacahe ana lima lan kembang mawar sing dikirim cacahe genep sepuluh, nanging Rini babar blas ora ngerti yen sing ngirim iku mau Danu. Isining layang mau babagan panyerat tresna tenan marang Rini lan panyerat kepengin ana ning sandhinge Rini sateruse. Rini bungah banget yen ana sing wis nggatekake dheweke. Anggone Rini crita marang Danu, babagan layang lan kembang mau, Danu mung meneng lan mangsuli ora ngerti sapa sing ngirim. Danu uga ngomong yen sing ngirim layang mau pancen tresna marang Rini lan dheweke urung iso ngomong langsung.
Ing dina minggu esuk, Rini ngewangi ibune dodolan ning pasar. Ing cedhake uga ana Danu sing biyasane ngewangi ibune. Ibune Rini dodolan bubur lan ibune Danu dodolan jajanan pasar. Ana ing ngarep dodolan, Rini sibuk smsan karo ngguya ngguyu. Rini crita marang Danu yen dheweke lagi bungah. Danu mung iso menehi piweling, anggone Rini kekancan sing ati-ati, aja gampang percaya karo wong sing lagi dikenal. Rini uga ngrungokke piwelinge Danu. Wayah wis sore, wong-wong sing ning pasar padha muleh dhewe-dhewe. Rini, ibune Rini, Danu lan ibune Danu uga muleh.
Tekan ing ngomah, ibune Rini nemokake kembang mawar ning ngisor cendelane Rini. Sakdurunge menyang pasar, Danu mampir ning omahe Rini lan ora ana wong sing reti tekanne Danu iku mau. Ibune Rini bola-bali takon marang Rini, sapa sing ngenehi kembang iku. Nanging Rini uga ora ngerti. Penampane dheweke yen sing ngenehi layang lan kembang mawar kui si Bagus, sing lagi cerak seminggu karo Rini. Ananging tekane layang lan kembang mawar liyane iku wis ana rong sasi wutuh sak durunge kenal karo Bagus. Pikiran wong lagi kasmaran ora nyandhak tekan sakmunu, ngertine Rini mung Bagus sing ngenehi.
Anggone Rini kenal karo Bagus wis ana rong minggu. Ing dina setu, tepate malem minggu Rini dijak dolan karo Bagus. Dheweke bingung, pengen dolan ananging wedi yen didukani bapak ibuk. Akhire Rini ijin arep lunga karo Danu. Lagi pisan iki Rini ngapusi wong tuane kanggo iso seneng-seneng. Jam setengah pitu, Danu methuk Rini lan ngeterke tekan omahe Bagus. Danu nglelakne apa wae kanggo Rini asal iso gawe dheweke bungah, senajan ati ngampet lara.
Ana ing Bukit Bintang Bagus ngejak Rini dolan. Jam 9 bengi Bagus karo Rini lagi bali. Bagus ngeterke Rini tekan ngomah, anggone Rini mlebu liwat jendela sing mau sengaja ora dikancing. Rini mlaku alon-alon, aja nganti konangan karo bapak ibuk. Lagi bukak hp, Danu sms yen muleh aja wengi-wengi. Rini uga crita babagan apa sing lagi wae gawe dheweke bungah. Nanging sms seka Rini mau ora diwales karo Danu.
Wayah wis esuk, dina iki padhang banget kaya padhange atine Rini sing lagi bungah. wiwit saiki anggone Rini menyang sekolah wis ora karo Danu. Tekan ing sekolahan uga wis beda karo biyasane. Danu wis ngadoh seka Rini, Rini bingung kena apa kancane kae kok sipate dadi beda. Nalika Rini takon marang Danu, mung mesem tok.
Dina-dina wis kaliwatan, Rini karo Danu uwis adoh tenanan. Saiki wis ora ana maneh layang lan kembang mawar sing dikirim marang Rini. Banjur Rini takon karo Bagus kok akhir-akhir iki wis ra tau ngirim layang lan kembang mawar maneh. Bagus semaur kanthi bingung, dheweke ora rumangsa yen tau ngenehi layang lan kembang mawar marang Rini. Rini satemene bingung, sapa sing ngenehi layang lan kembang mau, lan ngapa anggone menehi mandheg pas wayah Rini karo Bagus lekas bebarengan. Rini saya bingung, dheweke arep takon lan crita karo sapa maneh. Kancane siji sing mesthi ana kanggo dheweke wis adoh tanpa ana sebabe.
Masalah iku mau wes ora dipikir karo Rini, wayahe dheweke mikir UAN sing bakal dilakoni. Sak wise UAN banjur nunggu wara-wara biji lan medhune ijazah. Sakbanjure wes lulus, kanca-kancane wis padha sibuk dhewe-dhewe. Ana sing daftar dadi polisi, kuliah, lan ana sing makaryo. Kabare Bagus saya rakaruan, dheweke ngadoh seka Rini merga wis rumangsa ora ana urusan maneh karo Rini. Rini kaya tebu, entek lagine terus ampase dibuang. Bagus nyedhaki Rini mung ana perlune.
Dina-dinane Rini anyep nalika ditinggal Bagus. Wayah susah wis ora ana sing ngancani maneh. Rini uga etuk kabar yen Danu arep menyang ning Taiwan, saya rakaruan hawa atine Rini. Sakdurunge Danu menyang ning Taiwan, dheweke mampir ning omahe Rini. Danu njaluk ngapura merga wis ngadoh seka Rini tanpa ngenei alesane, uga dheweke ora iso omong langsung marang Rini babagan layang lan kembang mawar iku mau. Rini kaget tenan, lan ora percaya yen sing ngirim layang lan kembang mau Danu, kancane dhewe sing saben dina awor dheweke. Danu pisan maneh njaluk ngapura, dheweke uga janji yen bakal mbuktekke apa sing wis diucapne lan bakal nglamar Rini sakwise muleh seka Taiwan. Ananging Rini urung iso nrima Danu amarga dheweke urung iso tresna marang Danu lan dheweke ijih trauma karo sing jenenge wong lanang.
“sesuk bakal tak buktekke Rin, yen aku pancen tresna karo kowe. Entenana aku Rin, aku bakal bali nggawa mas kawin sing bakal tak gawa karo bapak ibukku tumuju omahmu”
Rini mung iso mesem, dheweke ora iso ngapa-ngapa maneh. Saktemene dheweke uga susah ditinggal kanca cilikane iku. Sasi-sasi wis kaliwatan, Rini saiki kuliah ana ing Universitas Satya Wardama. Danu sing ana ning Taiwan makaryo kanthi tenanan kanggo nglamar Rini lan nerusake sekolah ning Indonesia. Wiwit saiki Rini lan Danu wis sibuk dhewe-dhewe lan mung iso komunikasi liwat hp utawa layang. (red)
Waos Salajengipun → Cerkak Tresnaku ora kalah karo Jembaring Samudra
Jam papat esuk jago-jago padha kluruk, nandakake wayah uwis esuk. Banjur Rini digugah ibune kon sholat shubuh. Sakwise sholat, Rini ngewangi ibune masak ning pawon. Pancen saben dinane Rini ngewangi masak kanggo dodolan ning pasar. Ora dikira wis jam enem, Rini siap-siap menyang ning sekolah. Jam setengah pitu Rini menyang sekolah karo Danu. Rini karo Danu uwis kekancan suwe, wiwit cilik tekan gedhe, wiwit TK tekan SMA saiki. Rini karo Danu uwis kaya kakang adhi, nandi-nandi mesthi bebarengan. Omahe Danu ora adoh seka omahe Rini, mung sak kilometer seka omahe Rini. Wong tuane Danu ya wis padha kenal karo wong tuane Rini, dadi wis padha-padha akrabe. Rini lan Danu saiki kelas 3 SMA ning SMA Tanjungmalik, sing jarakke lumayan adoh seka omahe Rini. Aggone menyang sekolah numpak motore Danu.
Jam pitu kurang lima menit, Rini lan Danu tekan anggone golek ngelmu. Banjur padha lungguh ning panggone dhewe-dhewe. Let pirang menit ana siswa anyar mlebu kelas. Rini bingung lan mbatin:
“kayake aku ora duwe kanca sing bagus kaya ngunu, apa siswa anyar ya?”
Anggone Rini nyawang ngasi ora kedep, banjur ditablek karo Danu. Mung kacek sak menit Bu Guru rawuh, lan ngenalke siswa anyar mau. Siswa mau jenenge Bagus, pindahan seka pulo liya. Bagus kui mau yaiku prunane Pak Kepala Sekolah. Sakwise perkenalane rampung, Bagus lungguh ning kursi kosong mburine Rini.
Jam ngaso muni, para siswa metu dhewe-dhewe seka kelas. Ing dina iki Rini pisah terus karo Danu, merga ana tugas sing beda-beda. Ning kelas mung ana Rini karo Bagus, banjur Bagus nyerak lungguh ning kursi cerake Rini. Seprapat jam dinggo Rini karo Bagus omong-omongan, ngomongke ngalor ngidul. Budal sekolah Rini lan Bagus kansen muleh bebarengan. Omahe Bagus sedalan karo omahe Rini. Rini yaiku kanca pisanan sing kenalan karo Bagus. Lagi wae kenal, nanging Rini lan Bagus kaya wis kenal suwe. Tekan ngomah Rini langsung bukak lawang karo ngguya-ngguyu kaya wong lagi kasmaran. Pancene Rini lagi kasmaran, kaya istilah “cinta pada pandangan pertama” kanggo wong enom jaman saiki. Ora kelingan yen dheweke mau ninggal Danu sing urung dipamiti. Banjur Rini bukak hp, ana tulisan “10 panggilan tidak terjawab” lan “5 pesan diterima” ing hpne. Rini ora kepenak karo Danu, lagi pisan iki dheweke ninggal Danu lan ora ngenei kabar sakdurunge. Durung sempet salin, Rini langsung metu seka kamar mlayu tumuju omahe Danu. Ibune Rini bingung, kena apa ta anake wedok kae? Tekan ning omahe Danu, Rini langsung nemoni Danu. Danu metu seka kamar.
“ana apa Rin kok menggeh-menggeh? O.. ya syukur nek kowe wis muleh.” (takonne Danu)
“walah, sorry Nu kowe mau malah tak tinggal. Aku babar blas lali ora ngabari kowe.” (karo sakjake menggeh-menggeh)
“iya ora apa-apa Rin. Aku mau ya bingung anggone nggoleki kowe, nanging Tifa kanda yen kowe wis muleh karo Bagus.” (wangsulane kanthi polos)
Rini njelaske sebab-sebabe dheweke ninggal Danu. Saktenane Danu ora seneng yen Rini cerak-cerak karo Bagus, amarga dheweke tresna marang Rini. Sanajan Rini lan Danu kekancan uwis suwe lan padha-padha nganggep sedulur antarane siji lan sijine, ananging rasa sing dirasakake Danu saiki wis beda karo biyen. Danu uwis nulis layang kanggo Rini, merga dheweke ora wani ngomong langsung karo Rini lan dheweke ora gelem ngrusak anggone kekancan kang wis kabangun suwe iku. Layang sing wis Danu kirim marang Rini cacahe ana lima lan kembang mawar sing dikirim cacahe genep sepuluh, nanging Rini babar blas ora ngerti yen sing ngirim iku mau Danu. Isining layang mau babagan panyerat tresna tenan marang Rini lan panyerat kepengin ana ning sandhinge Rini sateruse. Rini bungah banget yen ana sing wis nggatekake dheweke. Anggone Rini crita marang Danu, babagan layang lan kembang mau, Danu mung meneng lan mangsuli ora ngerti sapa sing ngirim. Danu uga ngomong yen sing ngirim layang mau pancen tresna marang Rini lan dheweke urung iso ngomong langsung.
Ing dina minggu esuk, Rini ngewangi ibune dodolan ning pasar. Ing cedhake uga ana Danu sing biyasane ngewangi ibune. Ibune Rini dodolan bubur lan ibune Danu dodolan jajanan pasar. Ana ing ngarep dodolan, Rini sibuk smsan karo ngguya ngguyu. Rini crita marang Danu yen dheweke lagi bungah. Danu mung iso menehi piweling, anggone Rini kekancan sing ati-ati, aja gampang percaya karo wong sing lagi dikenal. Rini uga ngrungokke piwelinge Danu. Wayah wis sore, wong-wong sing ning pasar padha muleh dhewe-dhewe. Rini, ibune Rini, Danu lan ibune Danu uga muleh.
Tekan ing ngomah, ibune Rini nemokake kembang mawar ning ngisor cendelane Rini. Sakdurunge menyang pasar, Danu mampir ning omahe Rini lan ora ana wong sing reti tekanne Danu iku mau. Ibune Rini bola-bali takon marang Rini, sapa sing ngenehi kembang iku. Nanging Rini uga ora ngerti. Penampane dheweke yen sing ngenehi layang lan kembang mawar kui si Bagus, sing lagi cerak seminggu karo Rini. Ananging tekane layang lan kembang mawar liyane iku wis ana rong sasi wutuh sak durunge kenal karo Bagus. Pikiran wong lagi kasmaran ora nyandhak tekan sakmunu, ngertine Rini mung Bagus sing ngenehi.
Anggone Rini kenal karo Bagus wis ana rong minggu. Ing dina setu, tepate malem minggu Rini dijak dolan karo Bagus. Dheweke bingung, pengen dolan ananging wedi yen didukani bapak ibuk. Akhire Rini ijin arep lunga karo Danu. Lagi pisan iki Rini ngapusi wong tuane kanggo iso seneng-seneng. Jam setengah pitu, Danu methuk Rini lan ngeterke tekan omahe Bagus. Danu nglelakne apa wae kanggo Rini asal iso gawe dheweke bungah, senajan ati ngampet lara.
Ana ing Bukit Bintang Bagus ngejak Rini dolan. Jam 9 bengi Bagus karo Rini lagi bali. Bagus ngeterke Rini tekan ngomah, anggone Rini mlebu liwat jendela sing mau sengaja ora dikancing. Rini mlaku alon-alon, aja nganti konangan karo bapak ibuk. Lagi bukak hp, Danu sms yen muleh aja wengi-wengi. Rini uga crita babagan apa sing lagi wae gawe dheweke bungah. Nanging sms seka Rini mau ora diwales karo Danu.
Wayah wis esuk, dina iki padhang banget kaya padhange atine Rini sing lagi bungah. wiwit saiki anggone Rini menyang sekolah wis ora karo Danu. Tekan ing sekolahan uga wis beda karo biyasane. Danu wis ngadoh seka Rini, Rini bingung kena apa kancane kae kok sipate dadi beda. Nalika Rini takon marang Danu, mung mesem tok.
Dina-dina wis kaliwatan, Rini karo Danu uwis adoh tenanan. Saiki wis ora ana maneh layang lan kembang mawar sing dikirim marang Rini. Banjur Rini takon karo Bagus kok akhir-akhir iki wis ra tau ngirim layang lan kembang mawar maneh. Bagus semaur kanthi bingung, dheweke ora rumangsa yen tau ngenehi layang lan kembang mawar marang Rini. Rini satemene bingung, sapa sing ngenehi layang lan kembang mau, lan ngapa anggone menehi mandheg pas wayah Rini karo Bagus lekas bebarengan. Rini saya bingung, dheweke arep takon lan crita karo sapa maneh. Kancane siji sing mesthi ana kanggo dheweke wis adoh tanpa ana sebabe.
Masalah iku mau wes ora dipikir karo Rini, wayahe dheweke mikir UAN sing bakal dilakoni. Sak wise UAN banjur nunggu wara-wara biji lan medhune ijazah. Sakbanjure wes lulus, kanca-kancane wis padha sibuk dhewe-dhewe. Ana sing daftar dadi polisi, kuliah, lan ana sing makaryo. Kabare Bagus saya rakaruan, dheweke ngadoh seka Rini merga wis rumangsa ora ana urusan maneh karo Rini. Rini kaya tebu, entek lagine terus ampase dibuang. Bagus nyedhaki Rini mung ana perlune.
Dina-dinane Rini anyep nalika ditinggal Bagus. Wayah susah wis ora ana sing ngancani maneh. Rini uga etuk kabar yen Danu arep menyang ning Taiwan, saya rakaruan hawa atine Rini. Sakdurunge Danu menyang ning Taiwan, dheweke mampir ning omahe Rini. Danu njaluk ngapura merga wis ngadoh seka Rini tanpa ngenei alesane, uga dheweke ora iso omong langsung marang Rini babagan layang lan kembang mawar iku mau. Rini kaget tenan, lan ora percaya yen sing ngirim layang lan kembang mau Danu, kancane dhewe sing saben dina awor dheweke. Danu pisan maneh njaluk ngapura, dheweke uga janji yen bakal mbuktekke apa sing wis diucapne lan bakal nglamar Rini sakwise muleh seka Taiwan. Ananging Rini urung iso nrima Danu amarga dheweke urung iso tresna marang Danu lan dheweke ijih trauma karo sing jenenge wong lanang.
“sesuk bakal tak buktekke Rin, yen aku pancen tresna karo kowe. Entenana aku Rin, aku bakal bali nggawa mas kawin sing bakal tak gawa karo bapak ibukku tumuju omahmu”
Rini mung iso mesem, dheweke ora iso ngapa-ngapa maneh. Saktemene dheweke uga susah ditinggal kanca cilikane iku. Sasi-sasi wis kaliwatan, Rini saiki kuliah ana ing Universitas Satya Wardama. Danu sing ana ning Taiwan makaryo kanthi tenanan kanggo nglamar Rini lan nerusake sekolah ning Indonesia. Wiwit saiki Rini lan Danu wis sibuk dhewe-dhewe lan mung iso komunikasi liwat hp utawa layang. (red)
Selasa, 08 Maret 2016
Cerkak : Tresna Ngarep Cendhela
Tresna Ngarep Cendhela
Dening : Galih Turut Wigati
Juna. Wong sing paling ayu ana ing desa Miri. Para pemudha ing desa iku wis pada nyandhang katresnan marang Juna, kembang desane. Ananging Juna namung bisa tresna marang salah sijining pemudha kang wis narik atine. Pemudha kuwi dudu sapa-sapa. Dudu wong sing bagus, tajir utawa saka kaluwarga sing mapan. Pemudha kuwi namung uwong biasa kang wis gawe atine Juna kang tansah bingung.
Pemudha kuwi jenenge Tirjo. Wong kang cungkring, ireng manis ananing wis gawe atine Juna luluh. Pemudha iki jan-jane biyen uwong sing rada duwe. Ananging gegara saka lemahe kang disade terus kangge biaya perawatan Almarhum bapake rikala sakit, saiki Tirjo wis dadi wong biasa. Pomahane cilik gedeg, omahe kang gedong biyen wis didol kanggo bayari utang-utange kaluwargane.
“Dhik, apa ya awakdhewe bakal kaya mangkene terus? Delik-delikan kaliyan tiyang sepuh?”, pitakone Tirjo marang Juna. Ditakoni bab kaya mangkana terus Juna saya bingung. Tiyang sepuhipun Juna bakalan ora setuju yen Juna duwe rasa marang Tirjo. Amarga tiyang sepuhipun taksih lara ati nalika jaman semana.
Jaman Juna isih cilik, kaluwargane Juna kuwi wong paling ora duwe ana ing desane. Tiyang sepuhe lan Juna gaweane namung diunek-unekake karo tangga teparo. Tiyang sepuhe Juna isih kelingan rikala arisan ibu-ibu PKK, ibune gawa Juna lan adhi-adhine. Nalika kuwi pancen anak-anake durung padha mangan sedina amarga bapakne nembe gerah, ora ana pemasukan kanggo nyukupi kaluwargane. Anake padha luwe banjur padha mangan nang arisan sakenane, kaya warok merga isih padha bocah, ya padha ora duwe rasa isin.
“Maeme alon-alon, Nduk. Engko keselak!”, kandhane ibune. Ananging Juna merga saking ngelihe ora nggubris. Dheweke ya isih cilik, durung sekolah, durung pati ngerti bab tata cara mangan.
“Ana cah wadon kok le mangan kaya kewan ra tau dipakani.”, unine Darsih salah sijining warga sing sengit tenan karo wong ora duwe. Ngrumangsani piyambake wong kang diajeni ana ing desa kana, piyambake nalika ngomong namung waton.
Krungu unine Darsih kala mau, Tum amung bisa nahan nagis lan ngajak anak-anake bali. Saka bab kuwi tekan saprene Tum isih kelingan temenan. Amarga saben arisan, ta’jilan utawa acara apa wae ana ing desa kana mesthi wae Darsih gawe sesengit marang Tum.
Kaya kena timbale balike, saiki Darsih dadi uwong sing ora duwe, uripe namung pas-pasan kanggo nguripi anake siji sing kuliah utang kana-kene. Donya kaya wis kuwalik kanggo Tum karo Darsih. Tum sing isih kelingan unine Darsih jane yo ra tega delok kahanane Darsih saiki. Ananging Darsih taksih gengsi marang Tum. Saiki sing dadi korban namung anake sakeloron. Anake wis padha nyandhang katresnan.
“Kepiye, Dhik? Aku wis kepingin ngenalke sampeyan kaliyan tiyang sepuh.”, tarine Tirjo marang Juna. Juna makjleb. Atine wis kaya kesamber petir. Ora bakal Juna ngomong karo Tirjo yen tiyang sepuhe sakeloron kuwi duwe masalah. Bab kuwi wis suwe banget. Tirjo ora tau diceritani kaliyan ibune, amarga Tirjo kuwi anak tunggal, apa-apa keturutan senajan ibune le golek dana direwangi jungkir walik.
“Mas, menapa boten kecepeten? Kula lan panjenengen menika lak taksih ngangsu kawruh. Dirampungke rumiyin mawon kuliahe banjur nembe tepang kaliyan tiyang sepuhe panjenengan.”, Juna golek alasan supayane ora gawe loro atine tiyang ingkang ditresnani iki.
Ana ing taman kota kuwi sakeloron namung padha ngelamun, lungguh adhep-adhepan. Tirjo mikirake apa sebabe Juna ora tau gelem diajak nang omahe. Beda karo Tirjo, Juna mikirake yen ibune ngerti dheweke karo Tirjo padha pepacangan mesthi ibune bakal ora ngolehake.
Ora let suwe anggone padha dolan ana ing taman, Ika wong sing seneng karo Tirjo weruh wong loro padha asik dolanan yun-yunan. Ika rasane mangkel, wong kang diidham-idhamake rikala jaman SMP jebul wis duwe pacar karo tanggane dhewe. Ngerti yen tiyang sepuhe sakeloron kuwi padha duwe masalah, Ika duwe rencana elek kanggo wong loro kuwi.
Tekane desane Ika langsung tumuju ana ing omahe Tirjo. “Kula nuwun, Bu Darsih?”, takone Ika karo dhodhok-dhodhok lawang ngarep omahe.
“Mangga, sinteh nggih?”, jawabe Bu Darsih saka jero omah.
“Kula bu. Ika.”
“Oalah..kowe ta Ika. Ana perlu apa mrene? Yen goleki Tirjo durung bali.”
Krungu kandhane Darsih yen Tirjo durung bali, Ika buka HPne lan didelokake fotone Juna lan Tirjo sing padha dolan ana ing taman kota. Atine Darsih panas, ora trima yen Tirjo seneng marang Juna anake Tum sing saiki wis dadi sugih.
Tanpa pamit marang tamune dhewe, Darsih lunga marang omahe Tum. Marani kaluwargane. Lakune banter, atine panas, sakabehe sing ana ing penggalihe pingin ditokake marang Tum. Roke dicicing supaya saya cepet tekan merga dalane munggah.
Omahe Tum kuwi kalebu puncake Gunung ana ing desane. Ing jaman biyen disebut Gunung Torogo, dadose sakmenika anggene masyarakat nyebut wilayahe ya Torogo sanajan jenenge desa Miri. Menawi omahe Darsih kang ana sisih ngandhap kuwi disebut Ngasem. Ngasem kuwi yo ana silsilahe dewe. Jaman biyen papan kuwi akeh tenan wit ngasem banjur karo para warga tekane saiki isih disebut Ngasem. Malah sing disebut Miri kuwi tlatah Miri paling kidul dewe.
Saktekane cerak karo omahe Tum, Darsih wis bengok-bengok. “Tum…. Tum… metua sampeyan Tum!”,unine Drasih karo tangane nuding-nudinge pomahane Tum.
Tum sing ora ngerti apa-apa, amung bisa meneng keweden. Ananging atine melu panas nalika krungu unen-unen Darsih kang wis kelewatan.
“Tum, sampeyan kuwi pancen pinter sakpinter-pintere ndhidhik anak!”, sentake Darsih karo isih nudingake tangan tengene. Tum sing ora ngerti apa-apa amung meneng wae, atine diayemne dhewe. Karo ngelus-elus dadane, Tum njawab tuture Darsih.
“Sampeyan menika pripun? Kula boten mangertos menapa-napa, menapa panjenengan nyentak-nyentak kula kaya mekaten? Sakniki ayemna atimu, omongo kang saknyatane.”
“Ora usah nganggo basa-basi sampeyan, Tum. Aku saiki wis ngerti karepmu. Anakmu mbok dhidhik remen karo anakku Tirjo supayane kowe bisa males kabeh karo kaluwargaku. Yen kuwi caramu, aku ra trima Tum. Aku ya aku, Tirjo ya Tirjo, beda urusane. Anakku ora ngerti urusane awakdhewe, anakku tak dhidhik supaya kekancan karo sapa wae!” sentake Darsih marang Tum. Krungu unene kaya mangkana, Tum melu nesu. Tum ora ngerti yen Juna kuwi seneng karo Tirjo.
“Ngertia Darsih, aku kuwi ya ora ngerti yen anakku lan anakmu padha duwe rasa tresna. Juna kuwi pancen anakku, aku ya wis ndhidhik anakku sakbisane aku. Mengko yen Juna bali, dakkandhanane supayane padha pisahan.” Unine Tum kanthi sabar.
Darsih banjur mulih ora pamit, atine taksih panas. Tekane ngomah jebul Tirjo wis nang kamare. Weruh pasuryane kang sedhih, nglungkruk ana ing kursi pojok kamare nggambarake yen atine lagi ora ketata.
“Kenging napa, Le?” takone Darsih marang anak tunggale.
“Bu, sakmenika Tirjo pingin taken. Rikala panjenengan pepacangan kaliyan Almarhum Bapak rumiyin menapa dalane ruwet, kathah perkawis?”
Atine Darsih makjleb. Tirjo bakalan ngerti yen dheweke duwe masalah karo kulawargane wong kang ditresnani anake. Darsih wis ora bisa ngomong apa-apa.
“Kenging menapa panjenengan boten njawab, Bu. Sakmenika Tirjo nembe nandhang katresnan marang wanita, ananging boten mangertos wonten punapa nembe kemawon kula ditelpon, piyambakipun ngajak ngaso anggone tepang kaliyan kula.”
“Le, ngertia. Wong kang padha pepacangan kuwi ora lancar kaya sing mbok pikirne. Kabeh wong urip kuwi mesti eneng wae perkarane. Kabeh kuwi kowe kudu nrima lan ikhlas. Saiki kowe sekolaha dipik, banjur yen kowe wis makarya lan nyenengake wong tuwa lagi goleka wanita kang trep kaliyan atimu.”
“Nggih, matur nuwun Bu.” Jawabe Tirjo taksih sedhih.
Telung tahun sabanjure perkara kuwi, Tirjo lan Juna wis padha ora tahu ketemu maneh. Sakelorone wis padha lulus anggone ngangsu kawruh, siki wis padha makarya.
Nalikane jam istirahat, Juna ana ing kantin piyambakan. Tirjo kang weruh lakune wong kang mirip kaliyan Juna kuwi, dheweke banjur meraki.
“Sugeng siang, Bu.”
Juna mengo apal swaraning wong kang nyelok kuwi, banjur menga nengen. Juna kaget. “Tirjo?” takone Juna marang wong sing gagah nang cerake.
“Lah, sampeyan Juna ta? kepriye kabare? Apik ta? Wis suwe ora ketemu maneh?” takone Tirjo akeh amarga saking senenge bisa ketemu Juna maneh. Saksuwene telung tahun kuwi Tirjo isih mendem tresna marang Juna. Tirjo durung bukak atine kanggo wanita liya. Kelorone padha guyon ana ing kantin nyeritakake jaman biyen pas padha pacaran biyen, Juna amung mesem-mesem.
Nalika jam istirahat wis rampung, Tirjo jaluk kontake Juna. Juna menehi kartu namane. Pas Juna menehi kartu nama kuwi, tangane Tirjo ora gelem ucul seko tangane Juna, nandhakake yen Tirjo kuwi isih duwe rasa tresna marang Juna.
Ing sawijining dina, Tirjo duwe mat arep nglamar Juna. Balik seko kantore, Tirjo nunggu Juna ana ing motore, kembang mawar lan cincin kang wis disiapake ana ing burine wis siap nyambut tekane. Juna mlaku marani motore kaliyan pria cilik dhuwur. Weruh babagan kaya mangkana atine Tirjo sedhih. Kembang mawar abrit lan cincin kala mau tiba ngglindhing ana ratan. Tirjo lemes, sikile ora bisa diangkat maneh. Ora bisa menyat saka motore Juna.
“Loh Mas Tirjo?” pitakone Juna sing weruh Tirjo ana motore. “Tepangaken mas, menika garwa kula Mas Dwi.”
“Oalah.. iki ta Mas Tirjo sing tok ceritakake kae. Kula Dwi, mas. Sugeng kepanggih kaliyan kula.” Dwi ngulurake tangane karo mesem marang Tirjo kang kerep diceritakake Juna. Tirjo ora ngulurake genten tangane. Awake isih padha lemes. Ngerti bab kaya mangkana Dwi ngerti yen Tirjo isih duwe rasa tresna marang Juna. Dwi banjur lunga menehi wektu kanggo Juna lan Tirjo padha omongan.
Nalikane lunga, Dwi ngombe ana ing warung cilik, nongkrong bareng wong kang ora bener.. Dheweke mabuk kelingan garwane sing isih durung bisa tresna marang dheweke. Juna lan Dwi nikah amarga dijodhokne karo tiyang sepuhipun. Ananging Dwi wis nyandhang tresna marang Juna nalika kuliah rumiyin.
Dwi ngombe sakakeh-akeh, ora ngelingi yen wis mabuk Dwi bali nyetir motor dhewe. Ana ing dalan, ana bis kang arep nyelip trek, merga wis wektu wengi lan Dwi ora ngurupake lampune motor, bis mau ora bisa weruh yen sangarepe ana motor kang nlalang anggone nyelip trek. Sopire kaget, uwis diklakson ping bola bali, Dwi meneng wae ora menggokake setange. Atine sing saya bubrah mau, motore malah ditabrakake marang bis mau.
DEEEEESSSS….. BREK…..
Swara tibaning motore Dwi. Ambulan lan polisi langsung padha nekani kacelakaan ana ing tlatah kuwi. Dalanan tengah wengi dadi rame. Dwi langsung diterake ana ing Rumah sakit paling cerak. Sadurunge tekan rumah sakit, nyawane Dwi wis ora ana meneh. Getihe kang mili terus kuwi wis marake Dwi kentekan getih ana ing dalan.
Juna sing lagi nunggu baline Dwi ana ing ruang tamu namung mondar-mandir. Atine khawatir. HP ana ing tangane ditilak-tiliki terus. Saksuwene nunggu, ana nomor asing sing telpon Juna.
“Sugeng Dalu. Menapa leres menika Bu Juna garwanipun Pak Dwi?” pitakone wanita ana ing telpon kuwi.
“Inggih, leres Mbak. Kula Juna garwanipun Pak Dwi. Kenging menapa nggih?”, krungu swaraning wanita ana ing telpon kuwi Juna saya kuwatir.
“Kula saking Rumah Sakit Mitra Sehat, kala wau Pak Dwi kecelakaan ana ing Ngrandu. Sakmenika panjenenganipun sampun seda. Mekaten ingkang saged kula andharaken. Mugi-mugi pihak kulawarga kang ditinggal saged ikhlas lan sabar.” Unine wanita kuwi. Juna nangis. Telpone kang digawa mau tiba ana ing jogan. Juna wis ora sadar maneh.
Tirjo sing krungu bab yen garwane Juna kacelakaan langsung marani ana ing omahe Juna, nulungi Juna kang ngglethak ana ing latare. Juna ditangekake lan diterake ana ing rumah sakit sawise atine rada kepenak.
Setahun sawise garwane seda, Juna cerak maneh karo Tirjo. Saben dina Tirjo methuk Juna mangkat kerja lan ngeterake baline. Tirjo sing isih seneng karo Juna duwe rencana bakalan nglamar Juna. Ing dinten Setu sore, Tirjo ngampiri Juna ngajak dolan metu. Sakeloron padha seneng. Rasa tresnane Juna marang Tirrjo sing wis tau sirna saiki wis balik meneh. Sawektu sakelorone padha rampung mangan, Tirjo menehi cincin marang Juna.
“Dhik, patang tahun aku nunggu sliramu. Saiki apa sampeyan taksih purun nrima rasa tresnaku?”, pitakone Tirjo marang Juna.
Juna mesem lan nganggukake sirahe, tandha yen dheweke gelem nrima Tirjo amarga tiyang sepuhe uga sampun padha rukun malih. Amarga Darsih saiki wis sadar yen anake kuwi pancen amung bisa seneng karo Juna, ora ana wanita liya maneh sing isa narik atine Tirjo.
Waos Salajengipun → Cerkak : Tresna Ngarep Cendhela
Dening : Galih Turut Wigati
Juna. Wong sing paling ayu ana ing desa Miri. Para pemudha ing desa iku wis pada nyandhang katresnan marang Juna, kembang desane. Ananging Juna namung bisa tresna marang salah sijining pemudha kang wis narik atine. Pemudha kuwi dudu sapa-sapa. Dudu wong sing bagus, tajir utawa saka kaluwarga sing mapan. Pemudha kuwi namung uwong biasa kang wis gawe atine Juna kang tansah bingung.
Pemudha kuwi jenenge Tirjo. Wong kang cungkring, ireng manis ananing wis gawe atine Juna luluh. Pemudha iki jan-jane biyen uwong sing rada duwe. Ananging gegara saka lemahe kang disade terus kangge biaya perawatan Almarhum bapake rikala sakit, saiki Tirjo wis dadi wong biasa. Pomahane cilik gedeg, omahe kang gedong biyen wis didol kanggo bayari utang-utange kaluwargane.
“Dhik, apa ya awakdhewe bakal kaya mangkene terus? Delik-delikan kaliyan tiyang sepuh?”, pitakone Tirjo marang Juna. Ditakoni bab kaya mangkana terus Juna saya bingung. Tiyang sepuhipun Juna bakalan ora setuju yen Juna duwe rasa marang Tirjo. Amarga tiyang sepuhipun taksih lara ati nalika jaman semana.
Jaman Juna isih cilik, kaluwargane Juna kuwi wong paling ora duwe ana ing desane. Tiyang sepuhe lan Juna gaweane namung diunek-unekake karo tangga teparo. Tiyang sepuhe Juna isih kelingan rikala arisan ibu-ibu PKK, ibune gawa Juna lan adhi-adhine. Nalika kuwi pancen anak-anake durung padha mangan sedina amarga bapakne nembe gerah, ora ana pemasukan kanggo nyukupi kaluwargane. Anake padha luwe banjur padha mangan nang arisan sakenane, kaya warok merga isih padha bocah, ya padha ora duwe rasa isin.
“Maeme alon-alon, Nduk. Engko keselak!”, kandhane ibune. Ananging Juna merga saking ngelihe ora nggubris. Dheweke ya isih cilik, durung sekolah, durung pati ngerti bab tata cara mangan.
“Ana cah wadon kok le mangan kaya kewan ra tau dipakani.”, unine Darsih salah sijining warga sing sengit tenan karo wong ora duwe. Ngrumangsani piyambake wong kang diajeni ana ing desa kana, piyambake nalika ngomong namung waton.
Krungu unine Darsih kala mau, Tum amung bisa nahan nagis lan ngajak anak-anake bali. Saka bab kuwi tekan saprene Tum isih kelingan temenan. Amarga saben arisan, ta’jilan utawa acara apa wae ana ing desa kana mesthi wae Darsih gawe sesengit marang Tum.
Kaya kena timbale balike, saiki Darsih dadi uwong sing ora duwe, uripe namung pas-pasan kanggo nguripi anake siji sing kuliah utang kana-kene. Donya kaya wis kuwalik kanggo Tum karo Darsih. Tum sing isih kelingan unine Darsih jane yo ra tega delok kahanane Darsih saiki. Ananging Darsih taksih gengsi marang Tum. Saiki sing dadi korban namung anake sakeloron. Anake wis padha nyandhang katresnan.
“Kepiye, Dhik? Aku wis kepingin ngenalke sampeyan kaliyan tiyang sepuh.”, tarine Tirjo marang Juna. Juna makjleb. Atine wis kaya kesamber petir. Ora bakal Juna ngomong karo Tirjo yen tiyang sepuhe sakeloron kuwi duwe masalah. Bab kuwi wis suwe banget. Tirjo ora tau diceritani kaliyan ibune, amarga Tirjo kuwi anak tunggal, apa-apa keturutan senajan ibune le golek dana direwangi jungkir walik.
“Mas, menapa boten kecepeten? Kula lan panjenengen menika lak taksih ngangsu kawruh. Dirampungke rumiyin mawon kuliahe banjur nembe tepang kaliyan tiyang sepuhe panjenengan.”, Juna golek alasan supayane ora gawe loro atine tiyang ingkang ditresnani iki.
Ana ing taman kota kuwi sakeloron namung padha ngelamun, lungguh adhep-adhepan. Tirjo mikirake apa sebabe Juna ora tau gelem diajak nang omahe. Beda karo Tirjo, Juna mikirake yen ibune ngerti dheweke karo Tirjo padha pepacangan mesthi ibune bakal ora ngolehake.
Ora let suwe anggone padha dolan ana ing taman, Ika wong sing seneng karo Tirjo weruh wong loro padha asik dolanan yun-yunan. Ika rasane mangkel, wong kang diidham-idhamake rikala jaman SMP jebul wis duwe pacar karo tanggane dhewe. Ngerti yen tiyang sepuhe sakeloron kuwi padha duwe masalah, Ika duwe rencana elek kanggo wong loro kuwi.
Tekane desane Ika langsung tumuju ana ing omahe Tirjo. “Kula nuwun, Bu Darsih?”, takone Ika karo dhodhok-dhodhok lawang ngarep omahe.
“Mangga, sinteh nggih?”, jawabe Bu Darsih saka jero omah.
“Kula bu. Ika.”
“Oalah..kowe ta Ika. Ana perlu apa mrene? Yen goleki Tirjo durung bali.”
Krungu kandhane Darsih yen Tirjo durung bali, Ika buka HPne lan didelokake fotone Juna lan Tirjo sing padha dolan ana ing taman kota. Atine Darsih panas, ora trima yen Tirjo seneng marang Juna anake Tum sing saiki wis dadi sugih.
Tanpa pamit marang tamune dhewe, Darsih lunga marang omahe Tum. Marani kaluwargane. Lakune banter, atine panas, sakabehe sing ana ing penggalihe pingin ditokake marang Tum. Roke dicicing supaya saya cepet tekan merga dalane munggah.
Omahe Tum kuwi kalebu puncake Gunung ana ing desane. Ing jaman biyen disebut Gunung Torogo, dadose sakmenika anggene masyarakat nyebut wilayahe ya Torogo sanajan jenenge desa Miri. Menawi omahe Darsih kang ana sisih ngandhap kuwi disebut Ngasem. Ngasem kuwi yo ana silsilahe dewe. Jaman biyen papan kuwi akeh tenan wit ngasem banjur karo para warga tekane saiki isih disebut Ngasem. Malah sing disebut Miri kuwi tlatah Miri paling kidul dewe.
Saktekane cerak karo omahe Tum, Darsih wis bengok-bengok. “Tum…. Tum… metua sampeyan Tum!”,unine Drasih karo tangane nuding-nudinge pomahane Tum.
Tum sing ora ngerti apa-apa, amung bisa meneng keweden. Ananging atine melu panas nalika krungu unen-unen Darsih kang wis kelewatan.
“Tum, sampeyan kuwi pancen pinter sakpinter-pintere ndhidhik anak!”, sentake Darsih karo isih nudingake tangan tengene. Tum sing ora ngerti apa-apa amung meneng wae, atine diayemne dhewe. Karo ngelus-elus dadane, Tum njawab tuture Darsih.
“Sampeyan menika pripun? Kula boten mangertos menapa-napa, menapa panjenengan nyentak-nyentak kula kaya mekaten? Sakniki ayemna atimu, omongo kang saknyatane.”
“Ora usah nganggo basa-basi sampeyan, Tum. Aku saiki wis ngerti karepmu. Anakmu mbok dhidhik remen karo anakku Tirjo supayane kowe bisa males kabeh karo kaluwargaku. Yen kuwi caramu, aku ra trima Tum. Aku ya aku, Tirjo ya Tirjo, beda urusane. Anakku ora ngerti urusane awakdhewe, anakku tak dhidhik supaya kekancan karo sapa wae!” sentake Darsih marang Tum. Krungu unene kaya mangkana, Tum melu nesu. Tum ora ngerti yen Juna kuwi seneng karo Tirjo.
“Ngertia Darsih, aku kuwi ya ora ngerti yen anakku lan anakmu padha duwe rasa tresna. Juna kuwi pancen anakku, aku ya wis ndhidhik anakku sakbisane aku. Mengko yen Juna bali, dakkandhanane supayane padha pisahan.” Unine Tum kanthi sabar.
Darsih banjur mulih ora pamit, atine taksih panas. Tekane ngomah jebul Tirjo wis nang kamare. Weruh pasuryane kang sedhih, nglungkruk ana ing kursi pojok kamare nggambarake yen atine lagi ora ketata.
“Kenging napa, Le?” takone Darsih marang anak tunggale.
“Bu, sakmenika Tirjo pingin taken. Rikala panjenengan pepacangan kaliyan Almarhum Bapak rumiyin menapa dalane ruwet, kathah perkawis?”
Atine Darsih makjleb. Tirjo bakalan ngerti yen dheweke duwe masalah karo kulawargane wong kang ditresnani anake. Darsih wis ora bisa ngomong apa-apa.
“Kenging menapa panjenengan boten njawab, Bu. Sakmenika Tirjo nembe nandhang katresnan marang wanita, ananging boten mangertos wonten punapa nembe kemawon kula ditelpon, piyambakipun ngajak ngaso anggone tepang kaliyan kula.”
“Le, ngertia. Wong kang padha pepacangan kuwi ora lancar kaya sing mbok pikirne. Kabeh wong urip kuwi mesti eneng wae perkarane. Kabeh kuwi kowe kudu nrima lan ikhlas. Saiki kowe sekolaha dipik, banjur yen kowe wis makarya lan nyenengake wong tuwa lagi goleka wanita kang trep kaliyan atimu.”
“Nggih, matur nuwun Bu.” Jawabe Tirjo taksih sedhih.
Telung tahun sabanjure perkara kuwi, Tirjo lan Juna wis padha ora tahu ketemu maneh. Sakelorone wis padha lulus anggone ngangsu kawruh, siki wis padha makarya.
Nalikane jam istirahat, Juna ana ing kantin piyambakan. Tirjo kang weruh lakune wong kang mirip kaliyan Juna kuwi, dheweke banjur meraki.
“Sugeng siang, Bu.”
Juna mengo apal swaraning wong kang nyelok kuwi, banjur menga nengen. Juna kaget. “Tirjo?” takone Juna marang wong sing gagah nang cerake.
“Lah, sampeyan Juna ta? kepriye kabare? Apik ta? Wis suwe ora ketemu maneh?” takone Tirjo akeh amarga saking senenge bisa ketemu Juna maneh. Saksuwene telung tahun kuwi Tirjo isih mendem tresna marang Juna. Tirjo durung bukak atine kanggo wanita liya. Kelorone padha guyon ana ing kantin nyeritakake jaman biyen pas padha pacaran biyen, Juna amung mesem-mesem.
Nalika jam istirahat wis rampung, Tirjo jaluk kontake Juna. Juna menehi kartu namane. Pas Juna menehi kartu nama kuwi, tangane Tirjo ora gelem ucul seko tangane Juna, nandhakake yen Tirjo kuwi isih duwe rasa tresna marang Juna.
Ing sawijining dina, Tirjo duwe mat arep nglamar Juna. Balik seko kantore, Tirjo nunggu Juna ana ing motore, kembang mawar lan cincin kang wis disiapake ana ing burine wis siap nyambut tekane. Juna mlaku marani motore kaliyan pria cilik dhuwur. Weruh babagan kaya mangkana atine Tirjo sedhih. Kembang mawar abrit lan cincin kala mau tiba ngglindhing ana ratan. Tirjo lemes, sikile ora bisa diangkat maneh. Ora bisa menyat saka motore Juna.
“Loh Mas Tirjo?” pitakone Juna sing weruh Tirjo ana motore. “Tepangaken mas, menika garwa kula Mas Dwi.”
“Oalah.. iki ta Mas Tirjo sing tok ceritakake kae. Kula Dwi, mas. Sugeng kepanggih kaliyan kula.” Dwi ngulurake tangane karo mesem marang Tirjo kang kerep diceritakake Juna. Tirjo ora ngulurake genten tangane. Awake isih padha lemes. Ngerti bab kaya mangkana Dwi ngerti yen Tirjo isih duwe rasa tresna marang Juna. Dwi banjur lunga menehi wektu kanggo Juna lan Tirjo padha omongan.
Nalikane lunga, Dwi ngombe ana ing warung cilik, nongkrong bareng wong kang ora bener.. Dheweke mabuk kelingan garwane sing isih durung bisa tresna marang dheweke. Juna lan Dwi nikah amarga dijodhokne karo tiyang sepuhipun. Ananging Dwi wis nyandhang tresna marang Juna nalika kuliah rumiyin.
Dwi ngombe sakakeh-akeh, ora ngelingi yen wis mabuk Dwi bali nyetir motor dhewe. Ana ing dalan, ana bis kang arep nyelip trek, merga wis wektu wengi lan Dwi ora ngurupake lampune motor, bis mau ora bisa weruh yen sangarepe ana motor kang nlalang anggone nyelip trek. Sopire kaget, uwis diklakson ping bola bali, Dwi meneng wae ora menggokake setange. Atine sing saya bubrah mau, motore malah ditabrakake marang bis mau.
DEEEEESSSS….. BREK…..
Swara tibaning motore Dwi. Ambulan lan polisi langsung padha nekani kacelakaan ana ing tlatah kuwi. Dalanan tengah wengi dadi rame. Dwi langsung diterake ana ing Rumah sakit paling cerak. Sadurunge tekan rumah sakit, nyawane Dwi wis ora ana meneh. Getihe kang mili terus kuwi wis marake Dwi kentekan getih ana ing dalan.
Juna sing lagi nunggu baline Dwi ana ing ruang tamu namung mondar-mandir. Atine khawatir. HP ana ing tangane ditilak-tiliki terus. Saksuwene nunggu, ana nomor asing sing telpon Juna.
“Sugeng Dalu. Menapa leres menika Bu Juna garwanipun Pak Dwi?” pitakone wanita ana ing telpon kuwi.
“Inggih, leres Mbak. Kula Juna garwanipun Pak Dwi. Kenging menapa nggih?”, krungu swaraning wanita ana ing telpon kuwi Juna saya kuwatir.
“Kula saking Rumah Sakit Mitra Sehat, kala wau Pak Dwi kecelakaan ana ing Ngrandu. Sakmenika panjenenganipun sampun seda. Mekaten ingkang saged kula andharaken. Mugi-mugi pihak kulawarga kang ditinggal saged ikhlas lan sabar.” Unine wanita kuwi. Juna nangis. Telpone kang digawa mau tiba ana ing jogan. Juna wis ora sadar maneh.
Tirjo sing krungu bab yen garwane Juna kacelakaan langsung marani ana ing omahe Juna, nulungi Juna kang ngglethak ana ing latare. Juna ditangekake lan diterake ana ing rumah sakit sawise atine rada kepenak.
Setahun sawise garwane seda, Juna cerak maneh karo Tirjo. Saben dina Tirjo methuk Juna mangkat kerja lan ngeterake baline. Tirjo sing isih seneng karo Juna duwe rencana bakalan nglamar Juna. Ing dinten Setu sore, Tirjo ngampiri Juna ngajak dolan metu. Sakeloron padha seneng. Rasa tresnane Juna marang Tirrjo sing wis tau sirna saiki wis balik meneh. Sawektu sakelorone padha rampung mangan, Tirjo menehi cincin marang Juna.
“Dhik, patang tahun aku nunggu sliramu. Saiki apa sampeyan taksih purun nrima rasa tresnaku?”, pitakone Tirjo marang Juna.
Juna mesem lan nganggukake sirahe, tandha yen dheweke gelem nrima Tirjo amarga tiyang sepuhe uga sampun padha rukun malih. Amarga Darsih saiki wis sadar yen anake kuwi pancen amung bisa seneng karo Juna, ora ana wanita liya maneh sing isa narik atine Tirjo.
Sabtu, 05 Maret 2016
Kamis, 03 Maret 2016
Rabu, 02 Maret 2016
geguritan kawruh sejati
Kawruh Sejati
Dening : Rio Viya Wahyusandy
Sumilir angin kang kerasa panas
Sweda tumetes pratandha sulayaning tyas
Lelakon urip kang sarwa nggragas
Kaya ngenteni netesing banyu ing padhas
Kaumpaman wong sajagad raya
Rebut rinebut bandha lan kuwasa
Aja ngimpi swarga
Yen isih lena gumerlaping donya
Kabeh padha luput
Luput yen urip mung sedilut
Bandha donya agawe pikiran ciyut
Iki mono jaman sarwa mawut
Amung nggayuh donya lan sapiturut
Apa iki kang sinebut urip sejati
Apa iki kang sinebut ilmu migunani
Ananging ati ora eling mring gusti
Lathi amung kanggo ngapusi
He... elinga manungsa jaman saiki
Eling kapitujon urip sejati
Aja luput marang kapitayan kang sayekti
Tan gawe dukaning Gusti
Mula wiwit resiking ati
Waos Salajengipun → geguritan kawruh sejati
Dening : Rio Viya Wahyusandy
Sumilir angin kang kerasa panas
Sweda tumetes pratandha sulayaning tyas
Lelakon urip kang sarwa nggragas
Kaya ngenteni netesing banyu ing padhas
Kaumpaman wong sajagad raya
Rebut rinebut bandha lan kuwasa
Aja ngimpi swarga
Yen isih lena gumerlaping donya
Kabeh padha luput
Luput yen urip mung sedilut
Bandha donya agawe pikiran ciyut
Iki mono jaman sarwa mawut
Amung nggayuh donya lan sapiturut
Apa iki kang sinebut urip sejati
Apa iki kang sinebut ilmu migunani
Ananging ati ora eling mring gusti
Lathi amung kanggo ngapusi
He... elinga manungsa jaman saiki
Eling kapitujon urip sejati
Aja luput marang kapitayan kang sayekti
Tan gawe dukaning Gusti
Mula wiwit resiking ati
Senin, 29 Februari 2016
Rikala Grimis
Rikala Grimis
Dening : Tri Puji Lestari
Rikala grimisiki
Kang kadulu paningal sipitmu
Luhmu tumetes ing pipimu
Lathimu katon bisu
Rikala grimis wingi
Sewu tembang wus karinonce
Sewu tembung wus kaaturan
Nanging lathimu saya bisu
Lumampahan apa kang pinuju
Nganti ati agawe cidra
Sliramu among ing awang-awang
Kelaran ati kasandhang
Saiki sliramu lunga tan paswara
Katresnan iki saya ora cetha
Aku mung bisa pasrah
Amarga kabeh wus bubrah
Waos Salajengipun → Rikala Grimis
Jumat, 26 Februari 2016
Surup ing Stasiun Jebres
Surup ing Stasiun Jebres
(Dening: Maratun Nabilah)
Gajah-gajah mrene tak kandhani jah.
Mata kaya laron, siung loro, kuping gedhe.
Kathik nganggo tlale
Buntut cilik, tansah kopat-kapit.
Sikil kaya bumbung. Mung mlakumu megal-megol
Aku kelingan jaman isih cilik. Wayah sore, dolanan ing lapangan sacedhake sawah karo Mbak Tatik lan Dhik Marni, yen lagi ngenteni simbok ngasak pari kanggo mangan bengi. Nanging saiki, kabeh mau namung ana ing awang-awang. Simbok wis katimbalan dening Gusti Ingkang Murbeng Dumadi. Lan bapak, embuh ana ngendi bapak saiki. Pamite lunga menyang Batam kerja golek dhuwit kanggo ragad sekolah, nanging nyatane babar blas ora ana kabare.
“Mbak Minah, kok Mbak Tatik sampun dangu boten wonten kabar? Samenika nyambut damel menapa nggih Mbak dhateng Jakarta? Biasane, rutin paring kabar. Sawise Ibu tilar donya, sampun boten wonten kabar malih saking Mbak Tatik. Kula kangen, lan kula ugi kuwatos.”
“Apa sing perlu dikuwatirake? Sapa ngerti yen Mbak Tatik pancen lagi repot, Ni. Awake dhewe ora perlu mikir sing ora-ora marang Mbak Tatik.”
Sadulurku cacahe ana telu. Sing mbarep Mbak Tatik, aku, lan Marni. Mbak Tatik saiki urip ing Jakarta, dadi pramusaji ing sawijining restoran ing Jakarta. Adhikku Marni dadi buruh umbah-umbah ing sawijining Laundry ing kutha. Lan aku, tunggu warung cilik tinggalane ibu nalika isih sugeng.
Sawijining dina, awake Marni panas, lan watuk getih. Sawise dipriksa, dheweke kena lara pneumonia utawa kang asring kasebut lara paru-paru, lan kudu cepet-cepet nebus obat. Regane obat kuwi ora kaya regane es kucir. Apa aku kudu adol omah tinggalane simbok iki kanggo nebus obate Marni? Banjur aku arep menyang ngendi yen omah iki didol? Dhuh Gusti, pacoban menapa malih menika Gusti? Paringi dalan padhang, Gusti.
“Mbak, sampun. Boten sah dipun penggalih nemen-nemen. Boten perlu nebus obat menika. Kula tak pados jamu kemawon. Marni ngawiti pacelathon.
“Ya aja kaya mangkono, Ni. Wis, aja kuwatir. Aku sesok tak menyang Jakarta nyusul Mbak Tatik. Tak melu kerja ing kana, golek dhuwit kanggo tuku obat. Mengko, kowe dakitipake ing daleme budhe Tugi ya. Aku janji ora bakal lali marang kowe. Lungaku iki mung kanggo kowe, Ni. Ben kowe bisa mari, ya?”
“Boten Mbak. Kula ajrih menawi panjenengan tinggal dhateng Jakarta. Kula piyambakan dhateng mriki.”
“Ora, Ni. Kowe ora dhewe. Kowe karo ngancani budhe Tugi. Budhe Tugi lak ya dhewean ta ing omah? Budhe Tugi ya wis sarujuk menawa kowe daktitipake ing kana.”
“Nggih sampun, Mbak.
Esuk mruput aku mangkat menyang Jakarta. Saka desa, aku nunut colt sing arep menyang pasar Sima. Banjur, golek bus menyang Sala. Teka Jebres, lagi numpak sepur menyang Jakarta. Begjane isih ana tiket sepur kanggo dina iku, amarga aku durung tau numpak sepur, mikirku ya bisa tuku tiket dina iku terus langsung mangkat. Jebul yen numpak sepur kudu pesen tiket dhisik.
Aku ora ngerti ngendi-ngendi, namung nggawa kertas cilik kang isine alamat papan panggonan nyambut gawene Mbak Tatik. Teka kana, aku takon marang satpam sing ana ing stasiun. Satpame apikan, gelem ngudihi alamat ing kertas sing tak gawa. Jebul ora adoh saka stasiun kono. Aku mlaku wae, pikirku. Bareng wis teka ing alamat kuwi, aku takon marang mbak-mbak sing ana ing ngarep restoran, banjur aku takon apa Mbak Tatik ana ing kono? Nanging atiku gela. Amarga mbak-mbak mau ora kenal karo Mbak Tatik, banjur aku mlebu restoran kang sarwa endah perabotane mau. Karepku nggoleki juragan sing nduwe restoran kuwi. Nanging aku malah ditundhung saka kono. Dikira aku arep ngemis. Aku tetep ngeyel mlebu nggoleki Mbak Tatik. Banjur ana wanita ayu marani aku, tibake dheweke juragan ing restoran kuwi. Bareng aku takon, wangsulane, ya ora weruh. Banjur tak terangake ciri-cirine. Wanita ayu kuwi mau manthuk-manthuk. Dheweke banjur cerita yen biyen ana karyawan kono jenenge Atik. Nanging saiki wis ora nyambut gawe ing kono maneh. Banjur wanita mau menehi kertas cilik isine alamat omahe mbak Tatik.
Sawise oleh alamat omahe Mbak Tatik, ngalor ngidul lakuku nggoleki alamat kuwi. Bareng wis pethuk, aku kaget. Lho, kok panggonan kaya mangkene. Ana wong lanang sing metu saka kono katon mabuk, karo digandheng wanita kang ayu praupane. Kayane aku ngerti wanita kuwi. Lho, kuwi lak Mbak Tatik.
“Mbak, mbak Tatik. Mbak.” Aku mbengok saisaku nyeluk mbakyuku. Nanging, Mbak Tatik malah mlaku cepet, nggruketake tangane ing pundhake wong lanang mau, banjur mlebu mobil Daihatsu Xenia. Tak tututi. Tak dhodhoki kaca mobile, banjur Mbak Tatik mbukak kaca mobil.
“Ana apa kowe mrene? Yen perkara dhuwit, sesok dakkirim liwat Western Union. Saiki balia menyang desa!”
“Boten mekaten, Mbak. Samenika Marni nembe sakit paru-paru Mbak, mbetahaken bea ingkang boten sekedhik. Marni ugi kangen panjenengan. Kula kepengin panjenengan kondur dhateng Cengklik.”
“Ora, Nah. Aku nyambut gawe ing kene. Aku golek dhuwit kanggo kasenenganku dhewe. Bapak wae ya wegah bali ing desa ta? Arep ngapa ing desa? Dadi buruh? Babu? Aku wegah Nah. Aku wis kepenak urip ing kene. Apa kowe gelem melu aku nyambut gawe ing kene? Gajine gedhe, bisa nuku omahe Pak Lurah Cengklik, bisa nuku samubarang.”
“Nyambut damel menapa, Mbak?”
“Gaweanmu mung leladi sing penak kok. Ora perlu sekolah dhuwur, wis bisa ngasilake dhuwit akeh. Durung mesti sing sekolah dhuwur kae bisa entuk dhuwit akeh kaya aku iki.”
Atiku panas ngerti kahanane mbak Tatik sing kaya mangkono. “Boten, Mbak. Menika haram. Dilarang agama. Luwih becik kula bali ing desa kemawon Mbak. Nyambut damel sing halal. Boten kados panjenengan.”
Banjur aku milih ngalih saka papan haram kuwi. Ninggalake Mbak Tatik. Aku bali menyang desa. Bali tunggu warung, yen sore dadi guru ngaji ing langgar. Aku percaya bakal ana dalan pepadhang saka Gusti. Surup iki, stasiun Jebres iki dadi saksine janjiku marang awakku, bakal nggolekake tamba Marni, lan ora ngarep-arep Mbak Tatik maneh.
Waos Salajengipun → Surup ing Stasiun Jebres
(Dening: Maratun Nabilah)
Gajah-gajah mrene tak kandhani jah.
Mata kaya laron, siung loro, kuping gedhe.
Kathik nganggo tlale
Buntut cilik, tansah kopat-kapit.
Sikil kaya bumbung. Mung mlakumu megal-megol
Aku kelingan jaman isih cilik. Wayah sore, dolanan ing lapangan sacedhake sawah karo Mbak Tatik lan Dhik Marni, yen lagi ngenteni simbok ngasak pari kanggo mangan bengi. Nanging saiki, kabeh mau namung ana ing awang-awang. Simbok wis katimbalan dening Gusti Ingkang Murbeng Dumadi. Lan bapak, embuh ana ngendi bapak saiki. Pamite lunga menyang Batam kerja golek dhuwit kanggo ragad sekolah, nanging nyatane babar blas ora ana kabare.
“Mbak Minah, kok Mbak Tatik sampun dangu boten wonten kabar? Samenika nyambut damel menapa nggih Mbak dhateng Jakarta? Biasane, rutin paring kabar. Sawise Ibu tilar donya, sampun boten wonten kabar malih saking Mbak Tatik. Kula kangen, lan kula ugi kuwatos.”
“Apa sing perlu dikuwatirake? Sapa ngerti yen Mbak Tatik pancen lagi repot, Ni. Awake dhewe ora perlu mikir sing ora-ora marang Mbak Tatik.”
Sadulurku cacahe ana telu. Sing mbarep Mbak Tatik, aku, lan Marni. Mbak Tatik saiki urip ing Jakarta, dadi pramusaji ing sawijining restoran ing Jakarta. Adhikku Marni dadi buruh umbah-umbah ing sawijining Laundry ing kutha. Lan aku, tunggu warung cilik tinggalane ibu nalika isih sugeng.
Sawijining dina, awake Marni panas, lan watuk getih. Sawise dipriksa, dheweke kena lara pneumonia utawa kang asring kasebut lara paru-paru, lan kudu cepet-cepet nebus obat. Regane obat kuwi ora kaya regane es kucir. Apa aku kudu adol omah tinggalane simbok iki kanggo nebus obate Marni? Banjur aku arep menyang ngendi yen omah iki didol? Dhuh Gusti, pacoban menapa malih menika Gusti? Paringi dalan padhang, Gusti.
“Mbak, sampun. Boten sah dipun penggalih nemen-nemen. Boten perlu nebus obat menika. Kula tak pados jamu kemawon. Marni ngawiti pacelathon.
“Ya aja kaya mangkono, Ni. Wis, aja kuwatir. Aku sesok tak menyang Jakarta nyusul Mbak Tatik. Tak melu kerja ing kana, golek dhuwit kanggo tuku obat. Mengko, kowe dakitipake ing daleme budhe Tugi ya. Aku janji ora bakal lali marang kowe. Lungaku iki mung kanggo kowe, Ni. Ben kowe bisa mari, ya?”
“Boten Mbak. Kula ajrih menawi panjenengan tinggal dhateng Jakarta. Kula piyambakan dhateng mriki.”
“Ora, Ni. Kowe ora dhewe. Kowe karo ngancani budhe Tugi. Budhe Tugi lak ya dhewean ta ing omah? Budhe Tugi ya wis sarujuk menawa kowe daktitipake ing kana.”
“Nggih sampun, Mbak.
Esuk mruput aku mangkat menyang Jakarta. Saka desa, aku nunut colt sing arep menyang pasar Sima. Banjur, golek bus menyang Sala. Teka Jebres, lagi numpak sepur menyang Jakarta. Begjane isih ana tiket sepur kanggo dina iku, amarga aku durung tau numpak sepur, mikirku ya bisa tuku tiket dina iku terus langsung mangkat. Jebul yen numpak sepur kudu pesen tiket dhisik.
Aku ora ngerti ngendi-ngendi, namung nggawa kertas cilik kang isine alamat papan panggonan nyambut gawene Mbak Tatik. Teka kana, aku takon marang satpam sing ana ing stasiun. Satpame apikan, gelem ngudihi alamat ing kertas sing tak gawa. Jebul ora adoh saka stasiun kono. Aku mlaku wae, pikirku. Bareng wis teka ing alamat kuwi, aku takon marang mbak-mbak sing ana ing ngarep restoran, banjur aku takon apa Mbak Tatik ana ing kono? Nanging atiku gela. Amarga mbak-mbak mau ora kenal karo Mbak Tatik, banjur aku mlebu restoran kang sarwa endah perabotane mau. Karepku nggoleki juragan sing nduwe restoran kuwi. Nanging aku malah ditundhung saka kono. Dikira aku arep ngemis. Aku tetep ngeyel mlebu nggoleki Mbak Tatik. Banjur ana wanita ayu marani aku, tibake dheweke juragan ing restoran kuwi. Bareng aku takon, wangsulane, ya ora weruh. Banjur tak terangake ciri-cirine. Wanita ayu kuwi mau manthuk-manthuk. Dheweke banjur cerita yen biyen ana karyawan kono jenenge Atik. Nanging saiki wis ora nyambut gawe ing kono maneh. Banjur wanita mau menehi kertas cilik isine alamat omahe mbak Tatik.
Sawise oleh alamat omahe Mbak Tatik, ngalor ngidul lakuku nggoleki alamat kuwi. Bareng wis pethuk, aku kaget. Lho, kok panggonan kaya mangkene. Ana wong lanang sing metu saka kono katon mabuk, karo digandheng wanita kang ayu praupane. Kayane aku ngerti wanita kuwi. Lho, kuwi lak Mbak Tatik.
“Mbak, mbak Tatik. Mbak.” Aku mbengok saisaku nyeluk mbakyuku. Nanging, Mbak Tatik malah mlaku cepet, nggruketake tangane ing pundhake wong lanang mau, banjur mlebu mobil Daihatsu Xenia. Tak tututi. Tak dhodhoki kaca mobile, banjur Mbak Tatik mbukak kaca mobil.
“Ana apa kowe mrene? Yen perkara dhuwit, sesok dakkirim liwat Western Union. Saiki balia menyang desa!”
“Boten mekaten, Mbak. Samenika Marni nembe sakit paru-paru Mbak, mbetahaken bea ingkang boten sekedhik. Marni ugi kangen panjenengan. Kula kepengin panjenengan kondur dhateng Cengklik.”
“Ora, Nah. Aku nyambut gawe ing kene. Aku golek dhuwit kanggo kasenenganku dhewe. Bapak wae ya wegah bali ing desa ta? Arep ngapa ing desa? Dadi buruh? Babu? Aku wegah Nah. Aku wis kepenak urip ing kene. Apa kowe gelem melu aku nyambut gawe ing kene? Gajine gedhe, bisa nuku omahe Pak Lurah Cengklik, bisa nuku samubarang.”
“Nyambut damel menapa, Mbak?”
“Gaweanmu mung leladi sing penak kok. Ora perlu sekolah dhuwur, wis bisa ngasilake dhuwit akeh. Durung mesti sing sekolah dhuwur kae bisa entuk dhuwit akeh kaya aku iki.”
Atiku panas ngerti kahanane mbak Tatik sing kaya mangkono. “Boten, Mbak. Menika haram. Dilarang agama. Luwih becik kula bali ing desa kemawon Mbak. Nyambut damel sing halal. Boten kados panjenengan.”
Banjur aku milih ngalih saka papan haram kuwi. Ninggalake Mbak Tatik. Aku bali menyang desa. Bali tunggu warung, yen sore dadi guru ngaji ing langgar. Aku percaya bakal ana dalan pepadhang saka Gusti. Surup iki, stasiun Jebres iki dadi saksine janjiku marang awakku, bakal nggolekake tamba Marni, lan ora ngarep-arep Mbak Tatik maneh.
Rabu, 27 Januari 2016
Ngelmu Debog
Biodata Panganggit
Nama : Novita Suryaningtyas Sitoresmi
Kelas : B/PBD 2014
NIM : 14205241077
Alamat : Kayen 01/043, Condongcatur, Depok, Sleman, Yogyakarta
Judul Cerkak : “Ngelmu Debog”
Kurang luwih wis setaun iki Robby ora sowan ana daleme Pakdhene. Pancen dheweke saiki uwis dadi mahasiswa ing salah sawijining Perguruan Tinggi Negeri ing Kutha Ngayogyakarta. Dheweke kuliah njupuk jurusan Teknologi Informatika sing gaweane saben dina tansah nguthek-uthek komputer. Anggone kuliah ora mung sinau wae, nanging dheweke uga melu kegiatan kampus sing maneka warna. Dadi wektune entek neng kampus. Nanging preinan semester iki dheweke rumangsa kepingin sowan Pakdhene sing daleme ana ing Sragen. Anggone mrana, Robby nunggang pit montore. Udakara rong jam, Robby wis tekan ana Daleme Pakdhene.
“Assalamu’alaikum. Kula nuwun Pakdhe.” Robby uluk salam ana ngarep pager daleme Pakdhene. Ora let suwe keprungu swara wong lanang kang mangsuli uluk salame Robby. Sing mangsuli ora liya ya Pakdhene dhewe.
“Wa’alaikumsalam. Weh? Kowe ta le? Lha kok ndhang tekan. Mangkat jam pira mau?” Pakdhene banjur mbukakake lawang gerbang sing ora patia dhuwur kuwi.
“Inggih Pakdhe. Saking griya wau jam 10. Lajeng mampir Jum’atan wonten daerah Klaten riyin.” Wangsulane Robby sinambi ngaras astane Pakdhene.
“Ya wis kene ndang mlebu, le. Galo kae wis dimasakke budhemu ro adhimu wedok. Kawit mau do diarep-arep.”
“O inggih Pakdhe. Cocok menika. Keleresan, weteng kula nggih sampun keroncongan. Hehehe.” Sawise salin lan mangan, Robby diajak Pakdhene niliki buri omah. Ora entek rasa gumune Robby nyawang kahanan buri omahe Pakdhene saiki. Kahanane wis beda karo setaun kepungkur. Lemah kosong ing buri daleme Pakdhene sing setaun kepungkur amung ditanduri wit gedhang lan wit jambu. Dene turahane dinggo pemean klambi. Saiki malih dadi saya asri. Biyen kebon kono kuwi isih akeh nggon kang kosong, kajaba sing wis dinggo nanduri wit-wit mau lan dinggo pemean klambi. Nanging saiki kebone wis kebak tur katon adhem.
Robby weruh maneka warna tanduran kayata sawi, loncang, lan lombok ditandur kanthi cara kang unik. Anggone nandur ditata ana watang pring kang uwis dibolongi kanthi posisi horisontal, banjur digantung rapi ing wesi kang bentuke kaya mistar gawang. Ora mung kuwi wae, Pakdhene uga gawe maneka warna pot kayata saka botol-botol plastik, lan bathok kambil kang isih ana sepete. Pot-pot kuwi pating grandul ing tembok kang ngupengi kebon. Sing ditandur mung sayur-sayuran kang prasaja kayata sawi, loncang, lombok, tomat, selada, lan kemangi. Sakliyane kuwi uga ana wit woh-wohan lokal kayata kates, gedhang, jambu, lan srikaya. Neng kono uga ana bibit-bibit wit kang isih ana polybag kayata wit pelem, wit rambutan, lan wit kelengkeng.
Saka kabeh kuwi ana siji kang gawe Robby penasaran, yaiku debog gedhang kang ditata ana kayu kang digawe undhak-undhakan lan dhuwure debog thukul tanduran sawi. Lagi iki dheweke meruhi.
“Pakdhe menika rak debog ta?” pitakonane Robby kanggo nglegani penasarane.
“Iya debog, tok kira apa? Rung tau weruh ya yen debog bisa dadi media tanam?”
“Inggih Pakdhe, kula nembe sumerep sakmenika. Damele pripun menika Pakdhe?”
“Gampang le. Kuwi ya mung nganggo deboge dhewe kok, mbangane diguwang trus mung bosok. Carane ki pisanan debog kae mau dibolongi saukuran gelas aqua sing jembare 15 cm lan jerone 10 cm nganggo peso. Nah, lete antarane bolongan kae mau udakara 15-20 cm. Sakdebog bisa digawe 2 lajur, utawa gampange rong shaf. Hehe. Bar kuwi bolongan-bolongan mau dileboni lemah utawa sampah organik. Yen uwis, dinengke 2-3 dina trus lagi ditanduri winih.”
“Gampang nggih, Pakdhe. Ckckckc. Kula boten nglegewa menawi debog menika saged kangge nanem tetuwuhan. Menika manfaate menapa, Pakdhe?”
“Oh, akeh le. Debog iku kandhungan pathine rak akeh. Pathi iku fungsine minangka sumber nutrisi tanduran. Terus mikroorganisme ing jeroning debog uga bisa ndadekake media tanam kang diseleh nalika ditandur suwe-suwe dadi kompos. Sakliyane kuwi debog iku duweni senyawa penting kayata antrakuino, saponin, lan flavanoid. Senyawa antrakuinon kuwi yen neng manungsa manfaate kanggo nyuburke rambut dene neng tanduran bisa nyuburke thukuling wulu-wulu oyot kang gunane ngewangi tanduran nyerep unsur-unsur hara. Oh iya, sakliyane kuwi debog uga ngandhut 80% banyu. Kandhungan glukosa debog uga bisa nyokong kebutuhane tanduran. Ngono kuwi le.”
“Wah wah wah. Pakdhe ngertos sedaya wau saking pundi? Kok ilmiah sanget.”
“Wah lha kowe ki piye e? Jarene mahasiswa IT, jarene cah enom jaman saiki, trus jarene meneh saranane wis canggih-canggih lha ning perkara nandur nganggo debog wae ora ngerti. Lha ya mbok kuwi hapemu sing apik tur larang dinggo golek informasi nggon babagan teknologi tetanen. Ora mung ngegame utawa pesbukan wae.”
“Hehe, inggih Pakdhe. Kula lingsem kalih pakdhe. Atase cah nom, tur kepama alat-alat teknologi malah boten saged manfaatke kanthi sae. Ning nggih matur nuwun sanget pakdhe, ngelmu kula malah tambah sakmenika. O nggih, ingkang dados pitakenan kula kenging menapa panjenengan sakmenika giat sanget anggenipun nanem tetuwuhan? Kamangka setaun kepengker kawontenanipun dereng kados mekaten.”
“Nah apik kuwi pitakonanmu le. Sakjane kabeh iki ki tuwuh saka rasa prihatin. Prihatin marang lingkungane dhewe. Ana sampah plastik kang kerep diarani sampah anorganik lan sampah saka tanduran utawa kang kerep diarani sampah organik. Nah iki mau njalari rasa penginku kanggo manfaatku sampah-sampah kae mau supaya migunani. Ndilalah kebon buri omah rada jembar tur durung bisa menehi manfaat kang gedhe. Pakdhe uga wis suwe kepingin nandur-nandur. Mula wiwit setaun wingi sawise pensiun, Pakdhe duwe nyinau bab olah tetanen lewat internet. Trus Pakdhe oleh ide saka internet uga kanggo gawe media tanam saka barang-barang bekas kayata botol plastik, pring, lan debog. Ya wis bar ditlateni ya dadine kaya ngene ki.”
“Wah, Pakdhe mangke kula dituturi carane damel media tanam menika nggih pakdhe. Kula ugi kepengin nanem tetuwuhan wonten griyam supados ibu saged ngirit anggene blanja sayuran, hehe. Kaleresan griya kula rak boten gadhah latar wiyar, dadose miturut kula media menika jumbuh sanget, Pakdhe.”
“Oke siap le. Mengko tak ajari wis. Pokoke pesene Pakdhe, apa kang ana ing sakiwa tengenmu kuwi dimanfaatke kanthi becik supaya bisa migunani tumrap awakmu dhewe utawa uwong liya. Wis saiki wis sore, Pakdhe direwangi nyirami ya le?”
“Inggih, Pakdhe. Siap 86!!!!’
Waos Salajengipun → Ngelmu Debog
Nama : Novita Suryaningtyas Sitoresmi
Kelas : B/PBD 2014
NIM : 14205241077
Alamat : Kayen 01/043, Condongcatur, Depok, Sleman, Yogyakarta
Judul Cerkak : “Ngelmu Debog”
Kurang luwih wis setaun iki Robby ora sowan ana daleme Pakdhene. Pancen dheweke saiki uwis dadi mahasiswa ing salah sawijining Perguruan Tinggi Negeri ing Kutha Ngayogyakarta. Dheweke kuliah njupuk jurusan Teknologi Informatika sing gaweane saben dina tansah nguthek-uthek komputer. Anggone kuliah ora mung sinau wae, nanging dheweke uga melu kegiatan kampus sing maneka warna. Dadi wektune entek neng kampus. Nanging preinan semester iki dheweke rumangsa kepingin sowan Pakdhene sing daleme ana ing Sragen. Anggone mrana, Robby nunggang pit montore. Udakara rong jam, Robby wis tekan ana Daleme Pakdhene.
“Assalamu’alaikum. Kula nuwun Pakdhe.” Robby uluk salam ana ngarep pager daleme Pakdhene. Ora let suwe keprungu swara wong lanang kang mangsuli uluk salame Robby. Sing mangsuli ora liya ya Pakdhene dhewe.
“Wa’alaikumsalam. Weh? Kowe ta le? Lha kok ndhang tekan. Mangkat jam pira mau?” Pakdhene banjur mbukakake lawang gerbang sing ora patia dhuwur kuwi.
“Inggih Pakdhe. Saking griya wau jam 10. Lajeng mampir Jum’atan wonten daerah Klaten riyin.” Wangsulane Robby sinambi ngaras astane Pakdhene.
“Ya wis kene ndang mlebu, le. Galo kae wis dimasakke budhemu ro adhimu wedok. Kawit mau do diarep-arep.”
“O inggih Pakdhe. Cocok menika. Keleresan, weteng kula nggih sampun keroncongan. Hehehe.” Sawise salin lan mangan, Robby diajak Pakdhene niliki buri omah. Ora entek rasa gumune Robby nyawang kahanan buri omahe Pakdhene saiki. Kahanane wis beda karo setaun kepungkur. Lemah kosong ing buri daleme Pakdhene sing setaun kepungkur amung ditanduri wit gedhang lan wit jambu. Dene turahane dinggo pemean klambi. Saiki malih dadi saya asri. Biyen kebon kono kuwi isih akeh nggon kang kosong, kajaba sing wis dinggo nanduri wit-wit mau lan dinggo pemean klambi. Nanging saiki kebone wis kebak tur katon adhem.
Robby weruh maneka warna tanduran kayata sawi, loncang, lan lombok ditandur kanthi cara kang unik. Anggone nandur ditata ana watang pring kang uwis dibolongi kanthi posisi horisontal, banjur digantung rapi ing wesi kang bentuke kaya mistar gawang. Ora mung kuwi wae, Pakdhene uga gawe maneka warna pot kayata saka botol-botol plastik, lan bathok kambil kang isih ana sepete. Pot-pot kuwi pating grandul ing tembok kang ngupengi kebon. Sing ditandur mung sayur-sayuran kang prasaja kayata sawi, loncang, lombok, tomat, selada, lan kemangi. Sakliyane kuwi uga ana wit woh-wohan lokal kayata kates, gedhang, jambu, lan srikaya. Neng kono uga ana bibit-bibit wit kang isih ana polybag kayata wit pelem, wit rambutan, lan wit kelengkeng.
Saka kabeh kuwi ana siji kang gawe Robby penasaran, yaiku debog gedhang kang ditata ana kayu kang digawe undhak-undhakan lan dhuwure debog thukul tanduran sawi. Lagi iki dheweke meruhi.
“Pakdhe menika rak debog ta?” pitakonane Robby kanggo nglegani penasarane.
“Iya debog, tok kira apa? Rung tau weruh ya yen debog bisa dadi media tanam?”
“Inggih Pakdhe, kula nembe sumerep sakmenika. Damele pripun menika Pakdhe?”
“Gampang le. Kuwi ya mung nganggo deboge dhewe kok, mbangane diguwang trus mung bosok. Carane ki pisanan debog kae mau dibolongi saukuran gelas aqua sing jembare 15 cm lan jerone 10 cm nganggo peso. Nah, lete antarane bolongan kae mau udakara 15-20 cm. Sakdebog bisa digawe 2 lajur, utawa gampange rong shaf. Hehe. Bar kuwi bolongan-bolongan mau dileboni lemah utawa sampah organik. Yen uwis, dinengke 2-3 dina trus lagi ditanduri winih.”
“Gampang nggih, Pakdhe. Ckckckc. Kula boten nglegewa menawi debog menika saged kangge nanem tetuwuhan. Menika manfaate menapa, Pakdhe?”
“Oh, akeh le. Debog iku kandhungan pathine rak akeh. Pathi iku fungsine minangka sumber nutrisi tanduran. Terus mikroorganisme ing jeroning debog uga bisa ndadekake media tanam kang diseleh nalika ditandur suwe-suwe dadi kompos. Sakliyane kuwi debog iku duweni senyawa penting kayata antrakuino, saponin, lan flavanoid. Senyawa antrakuinon kuwi yen neng manungsa manfaate kanggo nyuburke rambut dene neng tanduran bisa nyuburke thukuling wulu-wulu oyot kang gunane ngewangi tanduran nyerep unsur-unsur hara. Oh iya, sakliyane kuwi debog uga ngandhut 80% banyu. Kandhungan glukosa debog uga bisa nyokong kebutuhane tanduran. Ngono kuwi le.”
“Wah wah wah. Pakdhe ngertos sedaya wau saking pundi? Kok ilmiah sanget.”
“Wah lha kowe ki piye e? Jarene mahasiswa IT, jarene cah enom jaman saiki, trus jarene meneh saranane wis canggih-canggih lha ning perkara nandur nganggo debog wae ora ngerti. Lha ya mbok kuwi hapemu sing apik tur larang dinggo golek informasi nggon babagan teknologi tetanen. Ora mung ngegame utawa pesbukan wae.”
“Hehe, inggih Pakdhe. Kula lingsem kalih pakdhe. Atase cah nom, tur kepama alat-alat teknologi malah boten saged manfaatke kanthi sae. Ning nggih matur nuwun sanget pakdhe, ngelmu kula malah tambah sakmenika. O nggih, ingkang dados pitakenan kula kenging menapa panjenengan sakmenika giat sanget anggenipun nanem tetuwuhan? Kamangka setaun kepengker kawontenanipun dereng kados mekaten.”
“Nah apik kuwi pitakonanmu le. Sakjane kabeh iki ki tuwuh saka rasa prihatin. Prihatin marang lingkungane dhewe. Ana sampah plastik kang kerep diarani sampah anorganik lan sampah saka tanduran utawa kang kerep diarani sampah organik. Nah iki mau njalari rasa penginku kanggo manfaatku sampah-sampah kae mau supaya migunani. Ndilalah kebon buri omah rada jembar tur durung bisa menehi manfaat kang gedhe. Pakdhe uga wis suwe kepingin nandur-nandur. Mula wiwit setaun wingi sawise pensiun, Pakdhe duwe nyinau bab olah tetanen lewat internet. Trus Pakdhe oleh ide saka internet uga kanggo gawe media tanam saka barang-barang bekas kayata botol plastik, pring, lan debog. Ya wis bar ditlateni ya dadine kaya ngene ki.”
“Wah, Pakdhe mangke kula dituturi carane damel media tanam menika nggih pakdhe. Kula ugi kepengin nanem tetuwuhan wonten griyam supados ibu saged ngirit anggene blanja sayuran, hehe. Kaleresan griya kula rak boten gadhah latar wiyar, dadose miturut kula media menika jumbuh sanget, Pakdhe.”
“Oke siap le. Mengko tak ajari wis. Pokoke pesene Pakdhe, apa kang ana ing sakiwa tengenmu kuwi dimanfaatke kanthi becik supaya bisa migunani tumrap awakmu dhewe utawa uwong liya. Wis saiki wis sore, Pakdhe direwangi nyirami ya le?”
“Inggih, Pakdhe. Siap 86!!!!’
Kamis, 14 Januari 2016
drama Nelangsa kang Ngayawara
NELANGSA KANG NGAYAWARA
Dening :
Miftachul Jannah
Novi Nur Utami
Rahmawati Ulfah Oktavia
Tokoh dan Penokohan :
1. Pak Prapto : grusa-grusu, pikirane cekak, ora sareh, ora tegelan.
2. Bu Prapto : sabar, bisa momong keluwarga.
3. Sri Ningsih : sabar.
4. Budiman : manutan.
5. Pak Wardi : ora sabar, gampang tetulung.
6. Bu Wardi : ora sabar, gampang tetulung.
7. Anakke Pak Wardi
8. Pak Lurah
9. Polisi
10. Parlan
11. Dhokter Dina
12. Dhokter Bedah
13. Renternir : sabar, tlaten
14. Warga
SINOPSIS
Keluarga kang nandang sungkawa, wis tiba ketiban andha. Pak Prapto sing sipate grusah grusuh ra bisa mikir dawa, pungkasan gela. Anak lanang nandang kacilakan, ketabrak motor. Dene anak wedok sing arep nerusake sekolah ing SMA mbutuhake biyaya kang ora sitik. Pak Prapto bingung kudu kepiye, akhire dhewekke utang ana ing renternir. Wektu bayar utang urung ana dhuwit, nalika ditagih isane amung ndhelik-ndhelik supaya ora ketemu karo renternir.
Nalika wayah kang wis ora bisa kaulur maneh, pungkasan Pak Prapto adol lemah sing ana ing buri omahe. Lemah iku adoh seka cukup kanggo bayar utang. Saking cuntheling pikir Pak Prapta njupuk dhuwit gone kangmase, ananging konangan anakke kangmase. Pak Prapto digawa ana ing pihak berwajib utawi penjara, dikunjara wektune 10 tahun.
Ngerteni kahanan kaya mangkono Bu Prapto gerah jantung, ranyangka omah kang dienggoni sak lawase iku wis disita karo renternir, sertifikat omah wis digadhekake karo Pak Prapto. Bu Prapto sing nadang gerah jantung akhire seda. Anak-anake loro pada lunga menyang Jakarta ngadu nasib ning kana pada ketemu ibune kancane Sri Ningsih. Suwe-suwene dina Sri Ningsing nyambut gawe nganti bisa nyekolahke adhine lan tuku omah ana ing Jakarta. Sakwise bapakne metu saka penjara dipapak karo Sri Ningsih lan urip bareng ana ing Jakarta.
NASAH DRAMA
NELANGSA KANG NGAYAWARA
BABAK 1
Wayah esuk, sawise subuh, sautara jam lima esuk Pak Prapto karo Bu Prapto lagi rampung anggone shalat subuh. Bu Prapto lagi nglempiti rukuhe sanalika karo guneman.
Bu Prapto : “Pak, sedhelo engkas awakdhewe kudu cepak-cepak biaya kanggo nerusake sekolah Sri Nigsih. Iki wis ngancik UAS.” Ngendikane Bu Prapto sinambi nglempiti rukuhhe.
Pak Prapto : “Lhayo Bu, aku ki ya sakjane wis mikir tekan semono, wiwit dina iki, ayo padha ngirit supaya dhuwite ki isa kanggo nerusake sekolahe Sri Ningsih Bu.” Panyaure Pak Prapto sinambi nglempit sajadah.
Bu Prapto : “Eh engko disik Pak, ngendikane jenengan wingi, entuk bonusan honor seka juragane beras, gek entuk pira?”
Pak Prapto : “ O iya Bu, lhayo dhuwit kuwi ameh taksimpen kanggo sekolahe Sriningsih. Ya lumayan iki entuk rongatus seket ewu.”
Bu Prapto : “E ya sukur Pak, iya Pak disimpen wae. Iki dhuwit sek jenengan nyukani wingi ya isih nak mung nggo mangan sautara seminggu iki.”
Pak Prapto : “Ngirit wae lho ya Bu.”
Bu Prapto : “Iya Pak.”
BABAK 2
Wayah awan. Krompyang!!! Panci sing digawa Bu Prapto sing ameh kanggo wadhah jangan bening, tiba. Untunge urung isiapa-apa dadi ora wutah.
Bu Prapto : “Dhuh Gusti, ana apa iki.” Guneme Bu Prapto karo njupuk mancine. “Prasangkaku kok wis ra kepenak, mugia ora ana kedadean apa-apa.”
Pak Prapto : “Eneng apa Bu? Kok patingklonthang.” (Panyarwene Pak Praptoseka ruwang tamu langsung mlebu pawon marga keprungu suwara kang pating klonthang saka pawon)
Bu Prapto : “Eh Bapak wis kundur ta, iki amung tiba pancine, natab pawonan dadi patingklonthang.”
Pak Prapto : “O ya syukur, dakkira ana apa-apa.”
Ora let suwe Parlan mlayu-mlayu langsung mlebu omah tanpa kulanuwun.
Parlan : “Lek.. lek.. jenengan nengdi? (karo menggeh-menggeh)
Pak Prapto : “Ana apa Lan? Iki aku ning pawon, renea.”
Parlan : “Kae mau, Budiman lek, kena pralaya ketab.. (ngomong kanthi usaha manah kang sareh)
Bu Prapto : “Innalillah.. ee kena apa anakku lanang?”
Parlan : “Sik.. sik lek, disarehne sik manahmu. Ayo melua aku ninggone Dhokter Dina, sakiki bocahe ana kono.”
Bu Prapto : “Astagfirullah lelakon apa iki.” (karo brebes mili)
Pak Prapto : “Wis Bu,ayo ndang budhal.”
Sanalika iku kakarone padha budhal marani Budiman. Bu Prapto turut dalan nangis sesenggukan karo dirempek Pak Prapto.
BABAK 3
Sawise tekan ana ing griyane Dhokter Dina, omahe suwung. Amung rewange sing ana ing ngarep omah.
Rewang : “Menika keluwarganipun Budiman nggih?”
Pak Prapto : “Leres Bu.”
Rewang : “Gangsal menit wau budhal dhateng rumah sakit. Soale bocahe ngedalaken rah kang kathah ing sirahipun. Nggih lajeng dipun bekta rs mawon mbangane kasep.”
Parlan :Nggih sampun Bu, maturnuwun. Yo lek ndang budhal ing rumah sakit.
Sawise tekan rumah sakit, ketemu Dhokter Dina, karo nangis sesenggukan Bu Prapto ngendika karo Dhokter Dina.
Bu Prapto : “Bu, kados pundi menika? Pripun kaananipun anak kula? Pitakone karo nangis.
Dhokter Dina : “Sampun Bu ampun dipenggalih sanget. Nggih menika amung saged dedonga, mugia enggal siuman. Samenika saweg wonten ICU.
Saknalika dhokter bedah metu seka ruang ICU. Ngerti mangkono Pak Prapto langsung marani dhoktere.
Dhokter Bedah : “Menika keluwarganipun Budiman?”
Pak Prapto : “Leres Pak. Pripun Pak putra kula?”
Dhokter Bedah : “Mangga wonten ruwangan kula rumiyin.”
Bu Prapto : “Kados pundi Dok kaananipun anak kula?”
Dhokter Bedah : “Mekaten Pak Bu, samenika Budiman saweg kenging pendharahan wonten sirahipun, wonten rumah sakit mriki wonten cadangan darah, dados sampun dipuntransfusikaken. Lajeng wonten tangan sisih kiwanipun patah, kedhah dipun operasi samenika. Pripun?
Pak Prapto : “Astagfirullah, menawi kedah mekaten, kula amung manut mawon Dhok.” (lungguh karo dhungkluk)
Dhokter Bedah : “Ananging kedah nglunasi biaya administrasi rumiyin Pak.”
Pak Prapto : “Nggih Pak kula ajeng mantuk rumiyin mendhet arta.”
BABAK 4
Mulih saka rumah sakit Pak Prapto bingung arep golek silihan dhuwit ana ngendi. Pak Prapto uwis ora duwe pilihan akhire dheweke mutuske nyilih dhuwit neng renternir sing ana ing desane. Utang neng renternir ya ora gampang nyaure, saben telat pirang dina wae uwis ditambah bunga pirang persen, apa maneh kanggo ngijoli dhuwite ya luwih akeh sing balekake amarga uwis enek perjanjian sak durunge. Awan kuwi Pak Prapto nunggu renternir neng ngarep ngomah sing biyasane mubeng desane.
Pak Prapto : “Mas reneasadhela! (akone Pak Prapto karo ngawe renternir)
Renternir : “Nggih Pak sekedap kula mriku.” (karo nuntun motor)
Pak prapto : “Seumpomo ameh nyileh dhuwit syarate apa wae yo mas?”
Renternir : “Badhe nyambut pinten nggih pak jenengan?”
Pak prapto : “10 juta wae mas, soale aku lagi butuh banget dhuwit kanggo bayar rumah sakite anakku sing ameh operasi.”
Renternir : “Syaratipun namung foto copy ktp Pak, artanipun badhe dipendhet sakniki menapa kapan nggih pak?”
Pak Prapto : “Iki aku uwis duwe foto copyan ktpku Mas, nek bisa ya saiki Mas soale aku gelak bali neng rumah sakit maneh uwis ditunggu ameh go bayar operasi.”
Renternir : “Artanipun sampun wonten Pak menawi 10 juta, ananging menika perjanjianipun mangga jenengan waos rumiyin lajeng dipuntapakasmani panjenengan Pak.” (karo duduhke berkas-berkas perjanjian )
Pak Prapto : “Uwis ora perlu tak waca Mas aku manut wae perjanjiane kepiye, aku langsung tanda tangan wae soale uwis ora ana wektu maneh.”
Renternir : “Nggih sampun menawi mekaten Pak, kula sampun ngemutaken dhateng Bapak, menawi mangkih wonten masalah boten nyalahke kula. Menika Pak artane” ( karo ngulungke dhuwit)
Pak Prapto : “Nuwun ya Mas, aku tak langsung neng rumah sakit berkas perjanjiane delehna neng kene wae ora papa ora bakal ilang.”
BABAK 5
Pak Prapto banjur lunga menyang rumah sakit ninggalke renternir sing isih ana ing ngarep ngomahe. Tekan rumah sakit Pak Prapto banjur bayar administrasi rumah sakit. Anake banjur dioperasi, perasaane Pak Prapto karo Bu Prapto ora karuan, amung bisa ndongakake sing apik kanggo anake moga lancar operasine. Sak jam wektune oprasi uwis rampung, alhamdulilah operasi bisa lancar. Telung dina anake dirawat ana ing rumah sakit, Pak Prapto uwis ora duwe dhuwit maneh kanggo bayar biyaya rumah sakit, dhuwit silian wingi ya mung kanggo bayar operasi karo nginep telung dina, akhire Pak Prapto jaluk rawat jalan.
Bali seka rumah sakit anake wedok uwis ngadang ana ing ngarep ngomah. Jebule anake wedok ngadang ora merga pengen nyambut adine sing uwis metu seka rumah sakit ananging jaluk dhuwit kanggo bayar sekolah kang telat-telate sesuk esuk menawa ora bisa bayar dewekke ora oleh mlebu sekolah.
Sri Ningsih : “Pak benjing kula kedah bayar, menawi boten kula boten angsal mlebet sekolah.”
Pak Prapto : “Ya sek ndhuk Bapak tak lungguh-lungguh sik Bapak lagi wae tekan omah.”
Sri Ningsih : “Nggih Pak.”
Pak Prapto : “Butuhe piro tho ndhuk kanggo bayar?”
Sri Ningsih : “2,5 juta Pak, menika kangge bayar uang gedung rumiyen kedah dipun lunasi benjing, boten angsal mundur amargi kagem syarat angsal kursi.”
Pak Prapto : “Kok ya akeh ya dhuk, bapak lagi ora nyekel dhuwit tenan saiki wingi wae bapak yoabar utang kanggo bayar operasine adimu.”
Bu Prapto : “Lha terus piye pak bayar sekolahe, apa ibuk sing golek silian genten?”
Pak Prapta : “Uwis rasah buk, engko tak bapak wae sing golek silihan. Saiki pada ngaso sikik wae pada kesel ta.”
Bu Prapto lan anak-anake banjur mlebu ana kamare dhewe-dhewe. Pak prapto sing isih lungguh ana ngarep ngomahe mikir kepiye carane entuk dhuwit kanggo bayar sekolah sesuk esuk. Oralet suwe dheweke lungguh, mas-mas tukang renternir sing diutangi wingi lewat maneh, Pak Prapto banjur akon mandek.
Pak Prapto : “Mas mrenea!” (karo ngawe)
Renternir : “Wonten menapa nggih Pak?”
Pak Prapto : “Aku ameh njilih dhuwit maneh isoh ora mas?”
Renternir : “Saged Pak, jenengan kala wingi nggih sampun nyambut ananging dereng nyicil. Dados syaratipun beda kaliyan ingkang sepisanan.”
Pak Prapto : “Syarate apa mas? sesuk nek aku wis duwe rezeki tak saur sisan karo sing iki Mas.”
Renternir : “Kedah wonten jaminanipun supados bapak saged dipunpercaya menawi badhem bangsulaken artanipun.”
Pak Prapto : “Lemah sing ana ning buri omahku iki tak dadekake jaminan, engko surat tanahe gawanen mas, tapi dhuwite saiki wes ana tho?”
Renternir : “Bapak betahaken pinten? Kula namung beta sekedik?”
Pak Prapto : “2,5 mas” (karo ngulungake surat tanah lemah ning buri omahe)
Renternir : “Nggih menika wonten pak, mangga artanipun.”
Esuke dhuwite banjur dikeke anake Sri Ningsih kanggo bayar sekolah. Ibune sing ora ngerti bapakne oleh dhuwit seka ngendi ya gur isoh meneng ora takon seko ngendi olehe dhuwit kuwi. Let pirang sasi anake lanang uwis mari seka larane uwis bisangapa-ngapa dhewe ora perlu ditunggoni karo ibune. Awan kuwi renternire mara ana ing ngomah goleki Pak Prapto ananging sing ana mung anake lanang.
Renternir : “Le bapakmu ana ora?”
Anak lanang : “Ora ki mas, bapakku lagi lunga. La kepiye mas?”
Renternir : “Ora papa le, engko nek wes muleh ngomong karo bapkmu wae goleki mase renternir ameh naggih utang.”
Anak lanang : “O.a yo mas engko tak omongke karo bapak.”
BABAK 6
Sore kuwi anakke lanang ngomong karo bapakne yen digoleki karo mas-mase renternir. Pak Prapto banjur bingung menawa sesuk mase moro mrene meneh mesthi ameh nagih dhuwit sing disilih, padahal dheweke durung nyekel dhuwit blas lan drung ana gawean sing dilakoni. Pak Prapto banjur ngomong karo anake menawa sesuk mase renternir mara mrene dikon ngomong yen bapake lagi kerjagolek dhuwit ana ing luar kota. Dina liyane renternire teka goleki bapakne maneh, ananging sing ana ning ngomah Sri Ningsih. Sri Ninggih banjur dititipi pesen supaya bapake nyaur utang, menawa ora nyaur utang lemahe bakal disita. Pesen saka renternir disampekke Sri Ningsih ana bapake, ananging bapake amung nanggepi biasa. Pendak dina renternir kuwi goleki Pak Prapto ananging ora tau ketemu. Pak prapto angger wayah esuk tekan sore lungo ora ana ing ngomah supaya ora ketemu karo renternire.
BABAK 7
Sawise Pak Prapto ditagih utang lan kudu gage dibayar, penggalihe Pak Prapto ora karuan. Neng sirah anane mung carut marut. Nganti ing salah sawijining dina Pak Wardi jaluk tulung marang Pak Prapto yaiku titip kunci omah supaya yen putrane Pak Wardi teka ora usah ndadak ngenteni Pak Wardi. Pak Wardi karo garwane ameh tuku pedhet, dhuwit asil adol sapi arep dinggo tuku pedhet. Dhuwit asil adol sapi mau ora kabeh digawa, salong ditinggal ana ngomah.
Pak Wardi : “To, awakmu rak ora nang ngendi-ngendi ta dina iki?”
Pak Prapto : “Ora Mas. Aku mung nang ngomah. Ana apa mas?”
Pak Wardi : “Iki aku ameh lunga karo bojoku, ameh tuku pedhet.”
Pak Prapto : “Wah iki, nanjakake dhuwit adol sapi wingi ta Mas?”
Pak Wardi : “Iya. Aku jaluk tulung, mengko nek anakku mulih omongke yen aku lagi tuku pedhet ngono ya, karo iki aku titip kunci omah mengko wenehno anakku. Ameh tak deleh ngisor keset kok ora penak atiku.” (sinambi ngelungke kunci omah)
Pak Prapto : (Sinambi nrima kunci omah) “Ooo iya Mas. Iya mengko tak omongane anakmu.”
Pak Wardi : “Matur nuwun ya. Yowis yen mangkona aku tak budhal dhisik ndak selak udan.”
Pak Prapto : “Iya Mas. Ati-ati ya Mas.”
Pak Prapto bibar nampani kunci mau banjur lungguh ana ngarep omah. Ngalamun mikirake kepiye carane oleh dhuwit kanggo bayar utang. Ora ngira Pak Prapto oleh pikiran mlebu omahe Pak Wardi.
Pak Prapto : “Eee..daripada nglangut kaya mangkene mending delok-delok omehe Mas Wardi.” (Sinambi mlaku tumuju omahe Pak Wardi kang mapan ana samping omahe)
BABAK 8
Tekan ngarep kebone gone Pak Wardi, Pak Prapto langsung mlaku-mlaku ndhelok uwit pelem sing lagi awoh. Saktengahe ndhelok Pak Prapto kelingan karo utang-utange, ora dinyana-nyana Pak Prapto duwe pikiran njupuk dhuwite Pak Wardi asil adol sapi sing isih disimpen ana ngomah. Pak Prapto tumuju ana ngarep lawang banjur mbukak lawang. Sing dituju dhisik dhewe kamare Pak Wardi. Lemari-lemari dibukai lan diudhal-udhal, ketemu kothak warna coklat banjur dibukak. Ora nyana isine dhuwit sakgepok.
Pak Prapto : (Sinambi nyekel dhuwit) “Wah iki bisa kanggo bayar utang-utangku supaya omahku ora disita.”
Ora let suwe anake Pak Wardi teka. Dheweke langsung mlebu ngomah, arep tumuju ana kolah arep salin. Dhalan sing dilewati ya kudu liwat kamare Pak Wardi. Dheweke langsung kaget ora nyana.
Anake Pak Wardi : “Pak Lek? Jenengan ngapa Pak Lik kok ngudhal-udhal lemarine Bapak?”
Pak Prapto : “Anu…anu…anu.”
Anake Pak Wardi : “Jenengan mendhet artane Bapak ta?” (Swarane sereng)
Pak Prapto ora bisa jawab, amung dhungkluk.
Anake Pak Wardi : “Maling…maling…maling”
Krungu bengokane anake Pak Wardi mau tangga-tangga padha metu seka omah, tumuju ana ing omahe Pak Wardi. Garwane Pak Prapto uga melu menyang omahe Pak Wardi. Tekan omahe Pak Wardi, tangga-tangga padha nggebuki Pak Prapto nganti buncur. Garwane Pak Prapto lan Sri Ningsih ndhelok karo nangis gero-gero.
Sri Ningsih : “Bapak kenapa njupuk dhuwite Pakdhe!” (suarane sereng sinambi nangis gero-gero)
Bu Prapto : “Kenging menapa Pak jenengan nglakoni iki?” (Suarane sereng patrape karo nesu)
Pak Prapto amung ndhungkluk lan brebes mili. Ora let suwe Pak Wardi lan garwane teka, kaget tekan kebon kok ndelok rame-rame kaya tawuran.
Pak Wardi : “Ana apa iki bu kok omah rame tenan?”
Bu Wardi : “Lha mbuh ki Pak. Ayo Pak gage mrana.”
Tekan jero omah Pak Wardi kaget ndhelok adhine digebuki tangga-tangga banjur dipisah.
Pak Wardi : “Uwis…uwis iki ana apa?”
Anake Pak Wardi : “Menika wau Pak Lik Prapto keconangan mendhet artanipun Bapak inkang wonten kothak coklat Pak.”
Pak Wardi : “Apa? Kowe tak titipi omah malah kaya mangkene To? Aku iki kurang apa yen ra duwe dhuwit awakmu ya tak jilihi ngapa kowe tegel maling nggone kakangmu dhewe?” (patrape nesu, tangane nuding-nuding Pak Prapto)
Pak Prapto : “Anu…Kang. Aku ameh njilih dhuwit meneh pekewuh amarga aku kerep njilih dhuwitmu..”
Pak Wardi : “Wis saiki aku raisoh ngapura kowe, ndak tuman yen mangkene. Ayo nang gone Pak lurah dirampungke ana kana.”
Saking kuciwa kaliyan adhinipun Pak Wardi lajeng bekta Pak Prapto wonten ing Pak Lurah. Wonten mrika Pak Lurah damaikaken ananging Pak Wardi boten purun maringi pangpura lajeng nglibataken pihak polisi.
Pak Lurah : “Sampun Pak menika nggih adhikipun panjenengan sampun paringi pangapura kemawon.”
Pak Wardi : “Boten mekaten Pak! Arepa menika adhi kula piyambak, piyambake nggih tega maling wonten griya kula. Mpun sakniki ajeng kula laporaken Polisi!” (patrape karo nesu)
Pak Lurah boten saged menapa-menapa. Pak Prapto ugi pasrah karo keputusane Pak Wardi sinambi ngampet tatu-tatu neng raine. Ora let suwe Polisi teka langsung nggeret Pak Prapto. Garwa lan anak-anake Pak Prapto amung bisa nangis ngguguk weruh Pak Prapto digeret Polisi lan dipenjara.
BABAK 9
Sawise Pak Prapto dipenjara keluargane Pak Prapto ora karuan kahanane. Garwane saya rekasa anggone golek dhuwit saben dina seka bangun tekan bengi ora tau leren, nggolek dhuwit kanggo nyukupi kebutuhan. Sakwijining dina nalika Bu Prapto lagi umbah-umbah ana sumur Sri Ningsih ngomong karo ibune supaya ibune leren mundhak lara.
Sri Ningsih : “Bu, jenengan ampun kesel-kesel Bu mundhak sakit.”
Bu Prapto : “Iya Sri. Iki aku ya isih kuwat.”
Sri Ningsih : “Bu kok Pakdhe Wardi nggih tega ya Bu menjarake Bapak. Ora mesake yen kaya mangkene sing rekasa kan Ibu.”
Bu Prapto ; “Uwis Nduk. Sing ikhlas, iki kabeh ya jenenge lelakon saka Gusti kudu dilakoni. Mungkin awakdhewe saiki lagi rekasa muga sesuk bakal bisa mulya Ndhuk.”
Sri Ningsih : “Iya Bu. Aamiin.”
Setengahe Sri Ningsih guneman karo Bu Prapto, tanggane sing diutangi Pak Prapto teka karo wong loro awake gedhe-gedhe ana ing burine.
Renternir : “Piye iki Bu utange kok durung dibayar-bayar, wis telat pirang sasi iki.”
Bu Prapto : (kaget, lan wedi) “Anu Pak. Kula dereng gadhah arta.”
Renternir : “Kat kae ora duwe dhuwit. Aku ya lagi butuh dhuwit iki! Wis pokoke dina iki awakmu karo anak-anakmu lunga seka omah iki. Isih eling ta apa sing kanggo jaminan utang biyen!”
Bu Prapto : “Ampun Pak. Sukani kula wekdal setunggal minggu Pak kula.”
Renternir : “Ora bisa! Aku wis ora bisa nunggu! Barang-barang ana jero ditokake kabeh kae!” (Akon wong gedhe-gedhe loro)
Bu Prapto : “Ampun Pak, ampun…ampun jenengan tundhung Pak. Mangkih kula kaliyan putra-putra ajeng wonten pundi.” (Bu Prapto nangis gero-gero sinambi simpuh ngrangkul sikile renternir)
Renternir : “Ora bisa!” (Suarane sereng karo ngendo njejak Bu Prapto)
Bu Prapto sanalika langsung semaput. Sri Ningsih sing ana ing kono nangis karo marani ibune. Ditapuki pipine sire ben supaya sadar.
Sri Ningsih : “Bu sadar bu…sadar bu…” (Nangis sesenggukan karo napuki pipine ibune)
Krungu rame-rame Budiman metu saka omah, ing ngarep lawang papas an karo bocah sing awake gedhe-gedhe mau arep mlebu omahe. Budiman ngulatke polahe wong mau karo minggir-minggir.
Budiman : “Kowe ki sapa? Ngapa mlebu omahku!”
Bodyguard : “Heh cah cilik kana minggir!” (sinambi njorokake Budiman)
Budiman langsung mlayu tumuju Sri Ningsih sinambi nangis.
Budiman : “Ibu kenapa mbak? Ibu kenapa?” (nangis sesenggukan)
Sri Ningsih : “ Aku ya ora mudeng Le. Tulung…tulung…tulung” (Sri Ningsih bengok-bengok niate supaya ana wong sing nulungi ibune)
Pak Wardi sing lagi maca koran ing ruang tamu krungu suara bengokane Sri Ningsih, Pak Wardi langsung mlayu metu saka omah. Tekan kebon omah Pak Wardi ndelok Sri Ningsih, Budiman, lan Bu Prapto sing lagi gumletaking emperan uga enek wong lanang ngadeg ing sajejere.
Pak Wardi : “Ana apa iki Sih?”
Sri Ningsih : “Niki Pakdhe Ibu semaput amargi dipuntendang renternir niku.” (karo nangis)
Pak Wardi : “Ana apa iki Pak?’
Renternir : “Sampun jenengan boten sah dherek urusan. Niki urusan kula kaliyan keluarga Pak Prapto.”
Gandheng Pak Wardi nyawang Bu Prapto mesakake langsung ora gagas omongane renternir. Dheweke langsung gawa Bu Prapto ing rumah sakit karo Bu Wardi, Sri Ningsih, lan Budiman. Ana kana dhokter langsung nangani ananging uwis telat Bu Prapto wis ora ana.
Dhokter : “Nyuwun agunging pangapunten Pak kula boten saged nulung. Ibu sampun kapundhut ing ngarsanipun Gusti Pangeran.”
Sri Ningsih sing ana ing jejere Pak Wardi ora bisa mbendung ilu, mangkono uga Budiman.
Sri Ningsih : “Ibu…ibu…ibu boten pejah. Ibu taksih wonten.” (nangis gero-gero sinambi ndlosor ana jobin rumah sakit)
BABAK 10
Cekake Bu Prapto langsung dikubur. Omahe Sri Ningsih saiki wis disita karo renternir, sementara dheweke karo Budiman nunut ana ing omahe Pak Wardi. Nanging Sri Ningsih ya ngrumangsani nek ing omahe Pak wardi dheweke ora penak, saha kelingan lakune Pak Wardi sing tegel njeblosake bapakne ana ing penjara. Sawijining dina Sri Ningsih duwe penggalih ameh ngedu nasib ing ibukota karo Budiman diajak. Sakdurunge lungan menyang Jakarta dheweke lan Budiman nemoni bapakne ana penjara saperlu njaluk pamit lan restu.
Sri Ningsih : “Pripun Pak kabaripun?”
Pak Prapto : “Alhamdulillah apik Ndhuk. Lha kowe piye? Budiman piye Bud apik ta.”
Sri Ningsih : “Sae Pak.”
Budiman : “Sae Pak.”
Pak Prapto : “Ya syukur yen mangkono. Kok iki ndadak gawa tas gedhe-gedhe ameh ngapa kowe?”
Sri Ningsih : “Mekaten Pak. Kula mriki saperlu pamit ajeng wonten Jakarta Pak. Kula boten betah menawi wonten ing griyanipun Pakdhe.”
Pak Prapto : “Lha eneng apa? Kowe disengeni? Iya Ndhuk?”
Sri Ningsih : “Boten Pak. Boten saestu boten.”
Pak Prapto : “Nek kowe ameh neng Jakarta ki terus melu sapa ndhuk? Kowe iki isih cilik. Adhimu ya isih cilik. Bapak ora tega ngeculake kowe lan adhimu.”
Sri Ningsih : “ Mangkih kula dherek Ibunipun kanca sekolah kula Pak. Kula sampun dipunsukani alamatipun, lan wonten mrika kula sampun dipunparingi kerja kanthi ijasah SMP kula.”
Pak Prapto : “Tenan ndhuk? Kowe wis yakin?”
Sri Ningsih : “Inggih Pak. Kula nyuwun donganipun lan nyuwun pangestu kemawon. Mangkih menawi sampun sukses lan Bapak sampun medal saking penjara kula bakal mapak Bapak. Kita urip sareng-sareng malih Pak.”
Pak Prapto : “Yowes yen mangkono. Bapak ya mung bisa dongake muga slamet. Dijaga adhine ya.”
Sri Ningsih : “Nggih sampun Pak kula pamit mundak ketinggalan bis.”
Sri Ningsih lan Budiman menyang Jakarta numpak bis. Tekan kana dheweke dipetuk ibune kancane lan diwenehi gawean dadi buruh pabrik ing pabrike ibune kancane. Limang tahun suwene Sri Ningsih wis sukses nganti bisa tuku omah ana ing Jakarta, Budiman uga disekolahke Sri Ningsih. Sri Ningsih ora lali karo janjine marang bapakne yen ameh mapak. Ing tanggal bapakne bebas seka penjara Sri Ningsih langsung mapak Bapakne lan digawa ing Jakarta numpak kereta bisnis sing tikete regane larang. Tekan Jakarta Bapakne ngrasa seneng lan ayem merga suksese Sri Ningsih.
Pak Prapto : “Duh Gusti…omahmu apik tenan ndhuk.”
Sri Ningsih : “Alhamdulillah Pak nggih niki asil kerja kula Pak.”
Pak Prapro : “Ora nyana ndhuk awakmu bisa sukses kaya mangkene. Sepurane Bapak ya ndhuk ora bisa ngekeki apa-apa amung bisa numpang ana kene.”
Sri Ningsih : “Ya Allah Pak kula remen Bapak kersa wonten mriki Pak. Kula gadhah pepningin kita urip sareng-sareng malih.’
Pak Prapto : “Iya ndhuk Alhamdulillah.” (karo ngrangkul Sri Ningsih lan brebes mili)
TAMAT
Waos Salajengipun → drama Nelangsa kang Ngayawara
Dening :
Miftachul Jannah
Novi Nur Utami
Rahmawati Ulfah Oktavia
Tokoh dan Penokohan :
1. Pak Prapto : grusa-grusu, pikirane cekak, ora sareh, ora tegelan.
2. Bu Prapto : sabar, bisa momong keluwarga.
3. Sri Ningsih : sabar.
4. Budiman : manutan.
5. Pak Wardi : ora sabar, gampang tetulung.
6. Bu Wardi : ora sabar, gampang tetulung.
7. Anakke Pak Wardi
8. Pak Lurah
9. Polisi
10. Parlan
11. Dhokter Dina
12. Dhokter Bedah
13. Renternir : sabar, tlaten
14. Warga
SINOPSIS
Keluarga kang nandang sungkawa, wis tiba ketiban andha. Pak Prapto sing sipate grusah grusuh ra bisa mikir dawa, pungkasan gela. Anak lanang nandang kacilakan, ketabrak motor. Dene anak wedok sing arep nerusake sekolah ing SMA mbutuhake biyaya kang ora sitik. Pak Prapto bingung kudu kepiye, akhire dhewekke utang ana ing renternir. Wektu bayar utang urung ana dhuwit, nalika ditagih isane amung ndhelik-ndhelik supaya ora ketemu karo renternir.
Nalika wayah kang wis ora bisa kaulur maneh, pungkasan Pak Prapto adol lemah sing ana ing buri omahe. Lemah iku adoh seka cukup kanggo bayar utang. Saking cuntheling pikir Pak Prapta njupuk dhuwit gone kangmase, ananging konangan anakke kangmase. Pak Prapto digawa ana ing pihak berwajib utawi penjara, dikunjara wektune 10 tahun.
Ngerteni kahanan kaya mangkono Bu Prapto gerah jantung, ranyangka omah kang dienggoni sak lawase iku wis disita karo renternir, sertifikat omah wis digadhekake karo Pak Prapto. Bu Prapto sing nadang gerah jantung akhire seda. Anak-anake loro pada lunga menyang Jakarta ngadu nasib ning kana pada ketemu ibune kancane Sri Ningsih. Suwe-suwene dina Sri Ningsing nyambut gawe nganti bisa nyekolahke adhine lan tuku omah ana ing Jakarta. Sakwise bapakne metu saka penjara dipapak karo Sri Ningsih lan urip bareng ana ing Jakarta.
NASAH DRAMA
NELANGSA KANG NGAYAWARA
BABAK 1
Wayah esuk, sawise subuh, sautara jam lima esuk Pak Prapto karo Bu Prapto lagi rampung anggone shalat subuh. Bu Prapto lagi nglempiti rukuhe sanalika karo guneman.
Bu Prapto : “Pak, sedhelo engkas awakdhewe kudu cepak-cepak biaya kanggo nerusake sekolah Sri Nigsih. Iki wis ngancik UAS.” Ngendikane Bu Prapto sinambi nglempiti rukuhhe.
Pak Prapto : “Lhayo Bu, aku ki ya sakjane wis mikir tekan semono, wiwit dina iki, ayo padha ngirit supaya dhuwite ki isa kanggo nerusake sekolahe Sri Ningsih Bu.” Panyaure Pak Prapto sinambi nglempit sajadah.
Bu Prapto : “Eh engko disik Pak, ngendikane jenengan wingi, entuk bonusan honor seka juragane beras, gek entuk pira?”
Pak Prapto : “ O iya Bu, lhayo dhuwit kuwi ameh taksimpen kanggo sekolahe Sriningsih. Ya lumayan iki entuk rongatus seket ewu.”
Bu Prapto : “E ya sukur Pak, iya Pak disimpen wae. Iki dhuwit sek jenengan nyukani wingi ya isih nak mung nggo mangan sautara seminggu iki.”
Pak Prapto : “Ngirit wae lho ya Bu.”
Bu Prapto : “Iya Pak.”
BABAK 2
Wayah awan. Krompyang!!! Panci sing digawa Bu Prapto sing ameh kanggo wadhah jangan bening, tiba. Untunge urung isiapa-apa dadi ora wutah.
Bu Prapto : “Dhuh Gusti, ana apa iki.” Guneme Bu Prapto karo njupuk mancine. “Prasangkaku kok wis ra kepenak, mugia ora ana kedadean apa-apa.”
Pak Prapto : “Eneng apa Bu? Kok patingklonthang.” (Panyarwene Pak Praptoseka ruwang tamu langsung mlebu pawon marga keprungu suwara kang pating klonthang saka pawon)
Bu Prapto : “Eh Bapak wis kundur ta, iki amung tiba pancine, natab pawonan dadi patingklonthang.”
Pak Prapto : “O ya syukur, dakkira ana apa-apa.”
Ora let suwe Parlan mlayu-mlayu langsung mlebu omah tanpa kulanuwun.
Parlan : “Lek.. lek.. jenengan nengdi? (karo menggeh-menggeh)
Pak Prapto : “Ana apa Lan? Iki aku ning pawon, renea.”
Parlan : “Kae mau, Budiman lek, kena pralaya ketab.. (ngomong kanthi usaha manah kang sareh)
Bu Prapto : “Innalillah.. ee kena apa anakku lanang?”
Parlan : “Sik.. sik lek, disarehne sik manahmu. Ayo melua aku ninggone Dhokter Dina, sakiki bocahe ana kono.”
Bu Prapto : “Astagfirullah lelakon apa iki.” (karo brebes mili)
Pak Prapto : “Wis Bu,ayo ndang budhal.”
Sanalika iku kakarone padha budhal marani Budiman. Bu Prapto turut dalan nangis sesenggukan karo dirempek Pak Prapto.
BABAK 3
Sawise tekan ana ing griyane Dhokter Dina, omahe suwung. Amung rewange sing ana ing ngarep omah.
Rewang : “Menika keluwarganipun Budiman nggih?”
Pak Prapto : “Leres Bu.”
Rewang : “Gangsal menit wau budhal dhateng rumah sakit. Soale bocahe ngedalaken rah kang kathah ing sirahipun. Nggih lajeng dipun bekta rs mawon mbangane kasep.”
Parlan :Nggih sampun Bu, maturnuwun. Yo lek ndang budhal ing rumah sakit.
Sawise tekan rumah sakit, ketemu Dhokter Dina, karo nangis sesenggukan Bu Prapto ngendika karo Dhokter Dina.
Bu Prapto : “Bu, kados pundi menika? Pripun kaananipun anak kula? Pitakone karo nangis.
Dhokter Dina : “Sampun Bu ampun dipenggalih sanget. Nggih menika amung saged dedonga, mugia enggal siuman. Samenika saweg wonten ICU.
Saknalika dhokter bedah metu seka ruang ICU. Ngerti mangkono Pak Prapto langsung marani dhoktere.
Dhokter Bedah : “Menika keluwarganipun Budiman?”
Pak Prapto : “Leres Pak. Pripun Pak putra kula?”
Dhokter Bedah : “Mangga wonten ruwangan kula rumiyin.”
Bu Prapto : “Kados pundi Dok kaananipun anak kula?”
Dhokter Bedah : “Mekaten Pak Bu, samenika Budiman saweg kenging pendharahan wonten sirahipun, wonten rumah sakit mriki wonten cadangan darah, dados sampun dipuntransfusikaken. Lajeng wonten tangan sisih kiwanipun patah, kedhah dipun operasi samenika. Pripun?
Pak Prapto : “Astagfirullah, menawi kedah mekaten, kula amung manut mawon Dhok.” (lungguh karo dhungkluk)
Dhokter Bedah : “Ananging kedah nglunasi biaya administrasi rumiyin Pak.”
Pak Prapto : “Nggih Pak kula ajeng mantuk rumiyin mendhet arta.”
BABAK 4
Mulih saka rumah sakit Pak Prapto bingung arep golek silihan dhuwit ana ngendi. Pak Prapto uwis ora duwe pilihan akhire dheweke mutuske nyilih dhuwit neng renternir sing ana ing desane. Utang neng renternir ya ora gampang nyaure, saben telat pirang dina wae uwis ditambah bunga pirang persen, apa maneh kanggo ngijoli dhuwite ya luwih akeh sing balekake amarga uwis enek perjanjian sak durunge. Awan kuwi Pak Prapto nunggu renternir neng ngarep ngomah sing biyasane mubeng desane.
Pak Prapto : “Mas reneasadhela! (akone Pak Prapto karo ngawe renternir)
Renternir : “Nggih Pak sekedap kula mriku.” (karo nuntun motor)
Pak prapto : “Seumpomo ameh nyileh dhuwit syarate apa wae yo mas?”
Renternir : “Badhe nyambut pinten nggih pak jenengan?”
Pak prapto : “10 juta wae mas, soale aku lagi butuh banget dhuwit kanggo bayar rumah sakite anakku sing ameh operasi.”
Renternir : “Syaratipun namung foto copy ktp Pak, artanipun badhe dipendhet sakniki menapa kapan nggih pak?”
Pak Prapto : “Iki aku uwis duwe foto copyan ktpku Mas, nek bisa ya saiki Mas soale aku gelak bali neng rumah sakit maneh uwis ditunggu ameh go bayar operasi.”
Renternir : “Artanipun sampun wonten Pak menawi 10 juta, ananging menika perjanjianipun mangga jenengan waos rumiyin lajeng dipuntapakasmani panjenengan Pak.” (karo duduhke berkas-berkas perjanjian )
Pak Prapto : “Uwis ora perlu tak waca Mas aku manut wae perjanjiane kepiye, aku langsung tanda tangan wae soale uwis ora ana wektu maneh.”
Renternir : “Nggih sampun menawi mekaten Pak, kula sampun ngemutaken dhateng Bapak, menawi mangkih wonten masalah boten nyalahke kula. Menika Pak artane” ( karo ngulungke dhuwit)
Pak Prapto : “Nuwun ya Mas, aku tak langsung neng rumah sakit berkas perjanjiane delehna neng kene wae ora papa ora bakal ilang.”
BABAK 5
Pak Prapto banjur lunga menyang rumah sakit ninggalke renternir sing isih ana ing ngarep ngomahe. Tekan rumah sakit Pak Prapto banjur bayar administrasi rumah sakit. Anake banjur dioperasi, perasaane Pak Prapto karo Bu Prapto ora karuan, amung bisa ndongakake sing apik kanggo anake moga lancar operasine. Sak jam wektune oprasi uwis rampung, alhamdulilah operasi bisa lancar. Telung dina anake dirawat ana ing rumah sakit, Pak Prapto uwis ora duwe dhuwit maneh kanggo bayar biyaya rumah sakit, dhuwit silian wingi ya mung kanggo bayar operasi karo nginep telung dina, akhire Pak Prapto jaluk rawat jalan.
Bali seka rumah sakit anake wedok uwis ngadang ana ing ngarep ngomah. Jebule anake wedok ngadang ora merga pengen nyambut adine sing uwis metu seka rumah sakit ananging jaluk dhuwit kanggo bayar sekolah kang telat-telate sesuk esuk menawa ora bisa bayar dewekke ora oleh mlebu sekolah.
Sri Ningsih : “Pak benjing kula kedah bayar, menawi boten kula boten angsal mlebet sekolah.”
Pak Prapto : “Ya sek ndhuk Bapak tak lungguh-lungguh sik Bapak lagi wae tekan omah.”
Sri Ningsih : “Nggih Pak.”
Pak Prapto : “Butuhe piro tho ndhuk kanggo bayar?”
Sri Ningsih : “2,5 juta Pak, menika kangge bayar uang gedung rumiyen kedah dipun lunasi benjing, boten angsal mundur amargi kagem syarat angsal kursi.”
Pak Prapto : “Kok ya akeh ya dhuk, bapak lagi ora nyekel dhuwit tenan saiki wingi wae bapak yoabar utang kanggo bayar operasine adimu.”
Bu Prapto : “Lha terus piye pak bayar sekolahe, apa ibuk sing golek silian genten?”
Pak Prapta : “Uwis rasah buk, engko tak bapak wae sing golek silihan. Saiki pada ngaso sikik wae pada kesel ta.”
Bu Prapto lan anak-anake banjur mlebu ana kamare dhewe-dhewe. Pak prapto sing isih lungguh ana ngarep ngomahe mikir kepiye carane entuk dhuwit kanggo bayar sekolah sesuk esuk. Oralet suwe dheweke lungguh, mas-mas tukang renternir sing diutangi wingi lewat maneh, Pak Prapto banjur akon mandek.
Pak Prapto : “Mas mrenea!” (karo ngawe)
Renternir : “Wonten menapa nggih Pak?”
Pak Prapto : “Aku ameh njilih dhuwit maneh isoh ora mas?”
Renternir : “Saged Pak, jenengan kala wingi nggih sampun nyambut ananging dereng nyicil. Dados syaratipun beda kaliyan ingkang sepisanan.”
Pak Prapto : “Syarate apa mas? sesuk nek aku wis duwe rezeki tak saur sisan karo sing iki Mas.”
Renternir : “Kedah wonten jaminanipun supados bapak saged dipunpercaya menawi badhem bangsulaken artanipun.”
Pak Prapto : “Lemah sing ana ning buri omahku iki tak dadekake jaminan, engko surat tanahe gawanen mas, tapi dhuwite saiki wes ana tho?”
Renternir : “Bapak betahaken pinten? Kula namung beta sekedik?”
Pak Prapto : “2,5 mas” (karo ngulungake surat tanah lemah ning buri omahe)
Renternir : “Nggih menika wonten pak, mangga artanipun.”
Esuke dhuwite banjur dikeke anake Sri Ningsih kanggo bayar sekolah. Ibune sing ora ngerti bapakne oleh dhuwit seka ngendi ya gur isoh meneng ora takon seko ngendi olehe dhuwit kuwi. Let pirang sasi anake lanang uwis mari seka larane uwis bisangapa-ngapa dhewe ora perlu ditunggoni karo ibune. Awan kuwi renternire mara ana ing ngomah goleki Pak Prapto ananging sing ana mung anake lanang.
Renternir : “Le bapakmu ana ora?”
Anak lanang : “Ora ki mas, bapakku lagi lunga. La kepiye mas?”
Renternir : “Ora papa le, engko nek wes muleh ngomong karo bapkmu wae goleki mase renternir ameh naggih utang.”
Anak lanang : “O.a yo mas engko tak omongke karo bapak.”
BABAK 6
Sore kuwi anakke lanang ngomong karo bapakne yen digoleki karo mas-mase renternir. Pak Prapto banjur bingung menawa sesuk mase moro mrene meneh mesthi ameh nagih dhuwit sing disilih, padahal dheweke durung nyekel dhuwit blas lan drung ana gawean sing dilakoni. Pak Prapto banjur ngomong karo anake menawa sesuk mase renternir mara mrene dikon ngomong yen bapake lagi kerjagolek dhuwit ana ing luar kota. Dina liyane renternire teka goleki bapakne maneh, ananging sing ana ning ngomah Sri Ningsih. Sri Ninggih banjur dititipi pesen supaya bapake nyaur utang, menawa ora nyaur utang lemahe bakal disita. Pesen saka renternir disampekke Sri Ningsih ana bapake, ananging bapake amung nanggepi biasa. Pendak dina renternir kuwi goleki Pak Prapto ananging ora tau ketemu. Pak prapto angger wayah esuk tekan sore lungo ora ana ing ngomah supaya ora ketemu karo renternire.
BABAK 7
Sawise Pak Prapto ditagih utang lan kudu gage dibayar, penggalihe Pak Prapto ora karuan. Neng sirah anane mung carut marut. Nganti ing salah sawijining dina Pak Wardi jaluk tulung marang Pak Prapto yaiku titip kunci omah supaya yen putrane Pak Wardi teka ora usah ndadak ngenteni Pak Wardi. Pak Wardi karo garwane ameh tuku pedhet, dhuwit asil adol sapi arep dinggo tuku pedhet. Dhuwit asil adol sapi mau ora kabeh digawa, salong ditinggal ana ngomah.
Pak Wardi : “To, awakmu rak ora nang ngendi-ngendi ta dina iki?”
Pak Prapto : “Ora Mas. Aku mung nang ngomah. Ana apa mas?”
Pak Wardi : “Iki aku ameh lunga karo bojoku, ameh tuku pedhet.”
Pak Prapto : “Wah iki, nanjakake dhuwit adol sapi wingi ta Mas?”
Pak Wardi : “Iya. Aku jaluk tulung, mengko nek anakku mulih omongke yen aku lagi tuku pedhet ngono ya, karo iki aku titip kunci omah mengko wenehno anakku. Ameh tak deleh ngisor keset kok ora penak atiku.” (sinambi ngelungke kunci omah)
Pak Prapto : (Sinambi nrima kunci omah) “Ooo iya Mas. Iya mengko tak omongane anakmu.”
Pak Wardi : “Matur nuwun ya. Yowis yen mangkona aku tak budhal dhisik ndak selak udan.”
Pak Prapto : “Iya Mas. Ati-ati ya Mas.”
Pak Prapto bibar nampani kunci mau banjur lungguh ana ngarep omah. Ngalamun mikirake kepiye carane oleh dhuwit kanggo bayar utang. Ora ngira Pak Prapto oleh pikiran mlebu omahe Pak Wardi.
Pak Prapto : “Eee..daripada nglangut kaya mangkene mending delok-delok omehe Mas Wardi.” (Sinambi mlaku tumuju omahe Pak Wardi kang mapan ana samping omahe)
BABAK 8
Tekan ngarep kebone gone Pak Wardi, Pak Prapto langsung mlaku-mlaku ndhelok uwit pelem sing lagi awoh. Saktengahe ndhelok Pak Prapto kelingan karo utang-utange, ora dinyana-nyana Pak Prapto duwe pikiran njupuk dhuwite Pak Wardi asil adol sapi sing isih disimpen ana ngomah. Pak Prapto tumuju ana ngarep lawang banjur mbukak lawang. Sing dituju dhisik dhewe kamare Pak Wardi. Lemari-lemari dibukai lan diudhal-udhal, ketemu kothak warna coklat banjur dibukak. Ora nyana isine dhuwit sakgepok.
Pak Prapto : (Sinambi nyekel dhuwit) “Wah iki bisa kanggo bayar utang-utangku supaya omahku ora disita.”
Ora let suwe anake Pak Wardi teka. Dheweke langsung mlebu ngomah, arep tumuju ana kolah arep salin. Dhalan sing dilewati ya kudu liwat kamare Pak Wardi. Dheweke langsung kaget ora nyana.
Anake Pak Wardi : “Pak Lek? Jenengan ngapa Pak Lik kok ngudhal-udhal lemarine Bapak?”
Pak Prapto : “Anu…anu…anu.”
Anake Pak Wardi : “Jenengan mendhet artane Bapak ta?” (Swarane sereng)
Pak Prapto ora bisa jawab, amung dhungkluk.
Anake Pak Wardi : “Maling…maling…maling”
Krungu bengokane anake Pak Wardi mau tangga-tangga padha metu seka omah, tumuju ana ing omahe Pak Wardi. Garwane Pak Prapto uga melu menyang omahe Pak Wardi. Tekan omahe Pak Wardi, tangga-tangga padha nggebuki Pak Prapto nganti buncur. Garwane Pak Prapto lan Sri Ningsih ndhelok karo nangis gero-gero.
Sri Ningsih : “Bapak kenapa njupuk dhuwite Pakdhe!” (suarane sereng sinambi nangis gero-gero)
Bu Prapto : “Kenging menapa Pak jenengan nglakoni iki?” (Suarane sereng patrape karo nesu)
Pak Prapto amung ndhungkluk lan brebes mili. Ora let suwe Pak Wardi lan garwane teka, kaget tekan kebon kok ndelok rame-rame kaya tawuran.
Pak Wardi : “Ana apa iki bu kok omah rame tenan?”
Bu Wardi : “Lha mbuh ki Pak. Ayo Pak gage mrana.”
Tekan jero omah Pak Wardi kaget ndhelok adhine digebuki tangga-tangga banjur dipisah.
Pak Wardi : “Uwis…uwis iki ana apa?”
Anake Pak Wardi : “Menika wau Pak Lik Prapto keconangan mendhet artanipun Bapak inkang wonten kothak coklat Pak.”
Pak Wardi : “Apa? Kowe tak titipi omah malah kaya mangkene To? Aku iki kurang apa yen ra duwe dhuwit awakmu ya tak jilihi ngapa kowe tegel maling nggone kakangmu dhewe?” (patrape nesu, tangane nuding-nuding Pak Prapto)
Pak Prapto : “Anu…Kang. Aku ameh njilih dhuwit meneh pekewuh amarga aku kerep njilih dhuwitmu..”
Pak Wardi : “Wis saiki aku raisoh ngapura kowe, ndak tuman yen mangkene. Ayo nang gone Pak lurah dirampungke ana kana.”
Saking kuciwa kaliyan adhinipun Pak Wardi lajeng bekta Pak Prapto wonten ing Pak Lurah. Wonten mrika Pak Lurah damaikaken ananging Pak Wardi boten purun maringi pangpura lajeng nglibataken pihak polisi.
Pak Lurah : “Sampun Pak menika nggih adhikipun panjenengan sampun paringi pangapura kemawon.”
Pak Wardi : “Boten mekaten Pak! Arepa menika adhi kula piyambak, piyambake nggih tega maling wonten griya kula. Mpun sakniki ajeng kula laporaken Polisi!” (patrape karo nesu)
Pak Lurah boten saged menapa-menapa. Pak Prapto ugi pasrah karo keputusane Pak Wardi sinambi ngampet tatu-tatu neng raine. Ora let suwe Polisi teka langsung nggeret Pak Prapto. Garwa lan anak-anake Pak Prapto amung bisa nangis ngguguk weruh Pak Prapto digeret Polisi lan dipenjara.
BABAK 9
Sawise Pak Prapto dipenjara keluargane Pak Prapto ora karuan kahanane. Garwane saya rekasa anggone golek dhuwit saben dina seka bangun tekan bengi ora tau leren, nggolek dhuwit kanggo nyukupi kebutuhan. Sakwijining dina nalika Bu Prapto lagi umbah-umbah ana sumur Sri Ningsih ngomong karo ibune supaya ibune leren mundhak lara.
Sri Ningsih : “Bu, jenengan ampun kesel-kesel Bu mundhak sakit.”
Bu Prapto : “Iya Sri. Iki aku ya isih kuwat.”
Sri Ningsih : “Bu kok Pakdhe Wardi nggih tega ya Bu menjarake Bapak. Ora mesake yen kaya mangkene sing rekasa kan Ibu.”
Bu Prapto ; “Uwis Nduk. Sing ikhlas, iki kabeh ya jenenge lelakon saka Gusti kudu dilakoni. Mungkin awakdhewe saiki lagi rekasa muga sesuk bakal bisa mulya Ndhuk.”
Sri Ningsih : “Iya Bu. Aamiin.”
Setengahe Sri Ningsih guneman karo Bu Prapto, tanggane sing diutangi Pak Prapto teka karo wong loro awake gedhe-gedhe ana ing burine.
Renternir : “Piye iki Bu utange kok durung dibayar-bayar, wis telat pirang sasi iki.”
Bu Prapto : (kaget, lan wedi) “Anu Pak. Kula dereng gadhah arta.”
Renternir : “Kat kae ora duwe dhuwit. Aku ya lagi butuh dhuwit iki! Wis pokoke dina iki awakmu karo anak-anakmu lunga seka omah iki. Isih eling ta apa sing kanggo jaminan utang biyen!”
Bu Prapto : “Ampun Pak. Sukani kula wekdal setunggal minggu Pak kula.”
Renternir : “Ora bisa! Aku wis ora bisa nunggu! Barang-barang ana jero ditokake kabeh kae!” (Akon wong gedhe-gedhe loro)
Bu Prapto : “Ampun Pak, ampun…ampun jenengan tundhung Pak. Mangkih kula kaliyan putra-putra ajeng wonten pundi.” (Bu Prapto nangis gero-gero sinambi simpuh ngrangkul sikile renternir)
Renternir : “Ora bisa!” (Suarane sereng karo ngendo njejak Bu Prapto)
Bu Prapto sanalika langsung semaput. Sri Ningsih sing ana ing kono nangis karo marani ibune. Ditapuki pipine sire ben supaya sadar.
Sri Ningsih : “Bu sadar bu…sadar bu…” (Nangis sesenggukan karo napuki pipine ibune)
Krungu rame-rame Budiman metu saka omah, ing ngarep lawang papas an karo bocah sing awake gedhe-gedhe mau arep mlebu omahe. Budiman ngulatke polahe wong mau karo minggir-minggir.
Budiman : “Kowe ki sapa? Ngapa mlebu omahku!”
Bodyguard : “Heh cah cilik kana minggir!” (sinambi njorokake Budiman)
Budiman langsung mlayu tumuju Sri Ningsih sinambi nangis.
Budiman : “Ibu kenapa mbak? Ibu kenapa?” (nangis sesenggukan)
Sri Ningsih : “ Aku ya ora mudeng Le. Tulung…tulung…tulung” (Sri Ningsih bengok-bengok niate supaya ana wong sing nulungi ibune)
Pak Wardi sing lagi maca koran ing ruang tamu krungu suara bengokane Sri Ningsih, Pak Wardi langsung mlayu metu saka omah. Tekan kebon omah Pak Wardi ndelok Sri Ningsih, Budiman, lan Bu Prapto sing lagi gumletaking emperan uga enek wong lanang ngadeg ing sajejere.
Pak Wardi : “Ana apa iki Sih?”
Sri Ningsih : “Niki Pakdhe Ibu semaput amargi dipuntendang renternir niku.” (karo nangis)
Pak Wardi : “Ana apa iki Pak?’
Renternir : “Sampun jenengan boten sah dherek urusan. Niki urusan kula kaliyan keluarga Pak Prapto.”
Gandheng Pak Wardi nyawang Bu Prapto mesakake langsung ora gagas omongane renternir. Dheweke langsung gawa Bu Prapto ing rumah sakit karo Bu Wardi, Sri Ningsih, lan Budiman. Ana kana dhokter langsung nangani ananging uwis telat Bu Prapto wis ora ana.
Dhokter : “Nyuwun agunging pangapunten Pak kula boten saged nulung. Ibu sampun kapundhut ing ngarsanipun Gusti Pangeran.”
Sri Ningsih sing ana ing jejere Pak Wardi ora bisa mbendung ilu, mangkono uga Budiman.
Sri Ningsih : “Ibu…ibu…ibu boten pejah. Ibu taksih wonten.” (nangis gero-gero sinambi ndlosor ana jobin rumah sakit)
BABAK 10
Cekake Bu Prapto langsung dikubur. Omahe Sri Ningsih saiki wis disita karo renternir, sementara dheweke karo Budiman nunut ana ing omahe Pak Wardi. Nanging Sri Ningsih ya ngrumangsani nek ing omahe Pak wardi dheweke ora penak, saha kelingan lakune Pak Wardi sing tegel njeblosake bapakne ana ing penjara. Sawijining dina Sri Ningsih duwe penggalih ameh ngedu nasib ing ibukota karo Budiman diajak. Sakdurunge lungan menyang Jakarta dheweke lan Budiman nemoni bapakne ana penjara saperlu njaluk pamit lan restu.
Sri Ningsih : “Pripun Pak kabaripun?”
Pak Prapto : “Alhamdulillah apik Ndhuk. Lha kowe piye? Budiman piye Bud apik ta.”
Sri Ningsih : “Sae Pak.”
Budiman : “Sae Pak.”
Pak Prapto : “Ya syukur yen mangkono. Kok iki ndadak gawa tas gedhe-gedhe ameh ngapa kowe?”
Sri Ningsih : “Mekaten Pak. Kula mriki saperlu pamit ajeng wonten Jakarta Pak. Kula boten betah menawi wonten ing griyanipun Pakdhe.”
Pak Prapto : “Lha eneng apa? Kowe disengeni? Iya Ndhuk?”
Sri Ningsih : “Boten Pak. Boten saestu boten.”
Pak Prapto : “Nek kowe ameh neng Jakarta ki terus melu sapa ndhuk? Kowe iki isih cilik. Adhimu ya isih cilik. Bapak ora tega ngeculake kowe lan adhimu.”
Sri Ningsih : “ Mangkih kula dherek Ibunipun kanca sekolah kula Pak. Kula sampun dipunsukani alamatipun, lan wonten mrika kula sampun dipunparingi kerja kanthi ijasah SMP kula.”
Pak Prapto : “Tenan ndhuk? Kowe wis yakin?”
Sri Ningsih : “Inggih Pak. Kula nyuwun donganipun lan nyuwun pangestu kemawon. Mangkih menawi sampun sukses lan Bapak sampun medal saking penjara kula bakal mapak Bapak. Kita urip sareng-sareng malih Pak.”
Pak Prapto : “Yowes yen mangkono. Bapak ya mung bisa dongake muga slamet. Dijaga adhine ya.”
Sri Ningsih : “Nggih sampun Pak kula pamit mundak ketinggalan bis.”
Sri Ningsih lan Budiman menyang Jakarta numpak bis. Tekan kana dheweke dipetuk ibune kancane lan diwenehi gawean dadi buruh pabrik ing pabrike ibune kancane. Limang tahun suwene Sri Ningsih wis sukses nganti bisa tuku omah ana ing Jakarta, Budiman uga disekolahke Sri Ningsih. Sri Ningsih ora lali karo janjine marang bapakne yen ameh mapak. Ing tanggal bapakne bebas seka penjara Sri Ningsih langsung mapak Bapakne lan digawa ing Jakarta numpak kereta bisnis sing tikete regane larang. Tekan Jakarta Bapakne ngrasa seneng lan ayem merga suksese Sri Ningsih.
Pak Prapto : “Duh Gusti…omahmu apik tenan ndhuk.”
Sri Ningsih : “Alhamdulillah Pak nggih niki asil kerja kula Pak.”
Pak Prapro : “Ora nyana ndhuk awakmu bisa sukses kaya mangkene. Sepurane Bapak ya ndhuk ora bisa ngekeki apa-apa amung bisa numpang ana kene.”
Sri Ningsih : “Ya Allah Pak kula remen Bapak kersa wonten mriki Pak. Kula gadhah pepningin kita urip sareng-sareng malih.’
Pak Prapto : “Iya ndhuk Alhamdulillah.” (karo ngrangkul Sri Ningsih lan brebes mili)
TAMAT
Senin, 11 Januari 2016
cerkak
Lelakoning Sambikala
Dening : Rio Viya Wahyusandy
Dina iki luwih panas tinimbang wingi. Jam setengah loro awan aku lagi wae bali saka sekolahan. Aku bali mlaku turut dalan sing biasane tak nggo mangkat mulih. SMA ku ora pati adoh saka omahku, mung kira-kira sekilonan. Kebul saka knalpot motor lan mobil gawe wusanane saya panas. Jaman saiki wis arang ana wong numpak pit. Beda nalika jaman aku isih SD biyen. Motor lan mobil rung pati akeh, dadi ora gawe dalan macet. Ya piye maneh, jaman saya suwi saya maju, awake dheweuga ora bisa ketinggalan jaman ananging ya kudu isa nglestarekake kearifan lokal. Lagi wae tak tinggal nglamun sikil iki wis tekan ngarep omah. “Assalamualikum.”
“Walaikumsalam.” Wangsulane si Mbah
“Pak’e sampun mlampah to mbah ?” Pitakonku karo delehne tas ning kamar.
“Ya uwis to le, jam 1 mau wonge wis mangkat.”
“Gek ndang gek wisuh, gek sholat kana.” Perintahe si Mbah
“Nggih mbah sekedhap.” Aku ganti mangsuli karo mlaku ning kamar mandi.
Bapak ku gaweane mung serabutan, nanging saiki lagi usum panen dadi wonge oleh gawean panen ning nggone Pak Bardjo. Sarampunge sholat lan mangan aku banjur siap-siap menyang sawah gawakke Pak’e dhaharan lan uga ngrewangi panen. Ya ngene iki gaweanku, bali sekolah kudu ngrewangi Bapak nyambut damel. Amarga sing dadi tulang punggung keluarga ya mung Bapak, Ibuku ya wis seda. Aku uga anak tunggal. Nanging kabeh tak lakoni kanthi iklhas lan tulus.
“Pak ?”
“Ning kene le aku.” Wangsulane Bapak
“Menika kula bektakne dhaharan.” Karo delehne sega ning sandhing pit e.
“Walah kebeneran iki, pas wis luwe aku”
“Mangga njenengan dhahar rumiyin, kersane kula lajengaken macule” Karo nyandhak pacul.
“Kana lho le, sish wetan pojok durung rampung.”
“Nggih pak.”
Ora kerasa wis surup, gaweanku lan Bapak sedilut maneh rampung. Aku uga nata barang-barang sing arep digawa bali. Sadurunge bali ning omah, Bapak mampir ning omahe Pak Bardjo dhisik. Jaluk jatah bayaran dina iki mau. Ananging sawah sing digarap durung rampung. Sesuk isuk arep diteruske maneh.
Sabanjure tekan omah, aku adus lan rampung adus banjur tata-tata buku kanggo ulangan sesuk. Ora lali sianu. Sesuk wayahe ulangan Biologi salah sijining pelajaran kang aku isa lan tak senengi.
“Wis sinau durung le ?” Pitakone Bapak saka jaba kamar.
“Menika nembe sianu Pak.”
“Sinau sing sregep supaya besuk dadi wong pangkat.”
“Nggih Pak, nyuwun dongane supados benjing lancar.” Wangsulanku.
“Nek mung donga aku ora tau lali” Karo mlaku metu ning emeper omah.
“rungakna kandhane bapakmu kuwi.” Si Mbah nambahi
“Nggih Mbah.”
Isuk-isuk mruput jago wis kluruk. Aku langsung tangi mak krekal. Tak sawang si Mbah lagi masak lan Bapak uga wis arep mangkat ning sawah. Jam setengah pitu wis siap mangkat, ora lali jungkasan mlipis. Bapak meling marang aku yen garap soal ulangan dipikir sing tenanan, ora usah kesusu, lan ora usah nyonto kancane. Percaya marang awake dhewe wae. Si Mbah uga menehi aku gembolan. Ananging duduk gembolan jimat, yaiku awujud sangu dhuwit kanggo jajan. Bubar pamitan karo si Mbah aku banjur mangkat. Wis jam pitu kurang limalas, nek ku mlaku rada tak cepetne, sakjane aku wedi yen telat.
“Theng, theng, theng.” Bel sekolahku muni.
Slamet – slamet untung ora telat. Ora let suwi aku tekan kelas. Ananging ana sing aneh, abngkune buri wis padha dikebaki. Mung kari sing ana ning ngarepe guru. Welah, iso mati kaku iki.
“Woe le !” Swarane Bendot
“Ngapa ndot ?” Pitakonku
“Pokoke aku mengko nyonto kowe, awas nek nganti ora oleh.” Tangane karo ngepel.
“Nek aku wegah kowe arep ngapa ?”
“Malah nantang, didelok wae suk.”
Ujug-ujug bocah-bocah padha meneng. Bu Guru wis rawuh. Soale langsung dibagi. Tanganku gemeter, keringet ku netes deres. Nadyan durung buka soal, nanging rasane kaya pingin bali mulih. Soal tak bukak byak.
“Alhamdulillah” Batinku soal sing wingi tak sianu metu kabeh. Wah leresan alias kebetulan, padhang dalane iki.
“Woe, woe, sssstttt, ssssttt.” Swarane Bendot nyeluk aku.
“Ngapae garap dhewe-dhewe.” Wangsulanku
“Kalau mau ramai silahkan keluar !” Swarane Bu Guru kaya bledheg nyamber sirah.
Bocah – bocah langsung meneng cep. Alhamdulillah aku garap kanthi lancar. 2 minggu sawise ulangan, bijine wis metu. Alhamdulillah Gusti paring panerang. Bijiku rata-rata wolu lan sanga. Ananging ana sing ora terima yen bijiku apik. Yaiku Bendot, amarga ora tak contoni nalika ulangan dheweke gething marang aku. Banjur Bendot gawe pawarta kang ora bener. Dheweke muni yen aku oleh biji apik amarga aku jiplak buku. Wayah ana ing kantin aku ketemu Bendot.
“Hoe ! bala mangan balane ya kowe kuwi !” Omonganku nggetak.
“Ngomong apa kowe ?” Pitakone Bendot.
“sing gawe pawarta ora bener yen aku jiplak buku rak ya kowe ?”
“Aja gawe-gawe kowe.” Eyelane Bendot
“Halah ! wis ngaku wae sadurunge tak antem ndhasmu !” aku wis gethem-gethem
“Saiki coba pikiren maneh cah, apa ya mungkin anake buruh biji ulangane oleh apik ?” Pitakone Bendot marang kanca-kancane.
Omongan kuwi sing ora isa tak ngapura. Ora kakean omong banjur tak dugang cengele Bendot.
“Keparat kowe !”
“Gludhaak.” Swara awake Bnedot tiba nabrak meja.
“Tampanana kepelanku.” Bendot ganti bales.
“Ana apa iki ? Bubar-bubar.” Pak Katija guru olahraga sing nglereni geger iki.
Aku lan Bendot digawa menyang ruang BK. Ning ruang BK aku diwenehi peringatan keras supaya ora baleni maneh. Sabanjur kuwi mau aku bali. Lagi wae tekan omah, aku dikandhani si Mbah yen Bapak tiba ana ing sawah lan saiki lagi dirawat ing rumah sakit. Miturut dokter, Bapak kena serangan jantung. Kamangka yuswane
Bapak uwis sepuh. Amarga kahanan kuwi gelem ora gelem aku kudu kerja ganteni Bapak ku ing sawah. Kanggo tuku sega sak pulukan lan kanggo tuku obate Bapak.
Uwis seminggunan aku ora mlebu sekolah, para guru ing sekolahku wis mangerteni kahanan keluargaku. Dadi ana pengecualian kanggo aku.
“Sekolah kok ning sawah.” Swarane kancaku krungu saka kadohan kang maido kahananku.
Swara-swara saru kaya ngono amung dadi coba yen tinampa kanthi legawa. Suwene –suwe, aku uga ngrasa kesel nglakoni urip kang sarwa kebak alangan. Nalika sore bubar kerja, aku diceluk si Mbahku.
“Le reneo tak kandhani”
“Nggih Mbah, wonten menapa?” Pitakonku
“Bapak mu tekan seprene yo durung mari saka larane, kowe dadi bocah kudu sabar.” Kandhane si Mbah
“Nggih Mbah, manawi kula nggih tansah sabar terus.”
“Gegaraning urip kuwi duduk mung kanggo golek bandha donya, urip kang sejati iku mung kanggo dalan tumuju alam kelanggengan. Mula kudu sareh, eling lan waspada. Ora gampang lena marang gumerlaping donya.”
“Nggih Mbah, matur nuwun sampun disukani pitedah.”
Dina kuwi aku ngrasa alangan urip kang tak rasakke iku mung kanggo gemblengan marang awaku dhewe.
Rikala isih isuk, ana kabar saka rumah sakit panggone Bapak dirawat. Yen Bapak uwis seda tumuju alam kelanggengan. Kaya disamber bledheg ing awan-awan. Apa iki bener kasunyatan? Sing dadi pitakon ing atiku. Bapak ku sing tekan seprene menehi aku, ngelmu kanggo nglakoni urip kang mituhu uwis ora ana. Akeh kang dadi ganejelan ing atiku. Kepiye cara supaya aku bias neruske sekolah ?. awane jenazahe Bapak ku rampung dikubur.
“sing tabah ya le.” Swarane Pak kepala sekolahku
“Nggih Pak.” Wangsulanku
“Wis kowe ora usah bingung maneh mikir bayar sekolah, wingi kowe klebu murid kang oleh beasiswa ngnati tekan perguruan tinggi. Amarga prestasimu sing apik tenan.”
“Saestu Pak ?” Rasane aku kaya urung percaya.
“Iya kowe mulai minggu ngarep wis isa mlebu sekolah kaya biasane.”
“Matur nuwun sanget pak.” Atiku sing maune peteng surem dadi padhang ngalahi lintang.
Sepira aboting sengsara yen tinampa amung dadi coba. Jebul ana ing sawalike musibah ana hikmah kang agung kanggo sapa wae kang bersyukur. Akhire aku bisa mlebu sekolah maneh.
Waos Salajengipun → cerkak
Dening : Rio Viya Wahyusandy
Dina iki luwih panas tinimbang wingi. Jam setengah loro awan aku lagi wae bali saka sekolahan. Aku bali mlaku turut dalan sing biasane tak nggo mangkat mulih. SMA ku ora pati adoh saka omahku, mung kira-kira sekilonan. Kebul saka knalpot motor lan mobil gawe wusanane saya panas. Jaman saiki wis arang ana wong numpak pit. Beda nalika jaman aku isih SD biyen. Motor lan mobil rung pati akeh, dadi ora gawe dalan macet. Ya piye maneh, jaman saya suwi saya maju, awake dheweuga ora bisa ketinggalan jaman ananging ya kudu isa nglestarekake kearifan lokal. Lagi wae tak tinggal nglamun sikil iki wis tekan ngarep omah. “Assalamualikum.”
“Walaikumsalam.” Wangsulane si Mbah
“Pak’e sampun mlampah to mbah ?” Pitakonku karo delehne tas ning kamar.
“Ya uwis to le, jam 1 mau wonge wis mangkat.”
“Gek ndang gek wisuh, gek sholat kana.” Perintahe si Mbah
“Nggih mbah sekedhap.” Aku ganti mangsuli karo mlaku ning kamar mandi.
Bapak ku gaweane mung serabutan, nanging saiki lagi usum panen dadi wonge oleh gawean panen ning nggone Pak Bardjo. Sarampunge sholat lan mangan aku banjur siap-siap menyang sawah gawakke Pak’e dhaharan lan uga ngrewangi panen. Ya ngene iki gaweanku, bali sekolah kudu ngrewangi Bapak nyambut damel. Amarga sing dadi tulang punggung keluarga ya mung Bapak, Ibuku ya wis seda. Aku uga anak tunggal. Nanging kabeh tak lakoni kanthi iklhas lan tulus.
“Pak ?”
“Ning kene le aku.” Wangsulane Bapak
“Menika kula bektakne dhaharan.” Karo delehne sega ning sandhing pit e.
“Walah kebeneran iki, pas wis luwe aku”
“Mangga njenengan dhahar rumiyin, kersane kula lajengaken macule” Karo nyandhak pacul.
“Kana lho le, sish wetan pojok durung rampung.”
“Nggih pak.”
Ora kerasa wis surup, gaweanku lan Bapak sedilut maneh rampung. Aku uga nata barang-barang sing arep digawa bali. Sadurunge bali ning omah, Bapak mampir ning omahe Pak Bardjo dhisik. Jaluk jatah bayaran dina iki mau. Ananging sawah sing digarap durung rampung. Sesuk isuk arep diteruske maneh.
Sabanjure tekan omah, aku adus lan rampung adus banjur tata-tata buku kanggo ulangan sesuk. Ora lali sianu. Sesuk wayahe ulangan Biologi salah sijining pelajaran kang aku isa lan tak senengi.
“Wis sinau durung le ?” Pitakone Bapak saka jaba kamar.
“Menika nembe sianu Pak.”
“Sinau sing sregep supaya besuk dadi wong pangkat.”
“Nggih Pak, nyuwun dongane supados benjing lancar.” Wangsulanku.
“Nek mung donga aku ora tau lali” Karo mlaku metu ning emeper omah.
“rungakna kandhane bapakmu kuwi.” Si Mbah nambahi
“Nggih Mbah.”
Isuk-isuk mruput jago wis kluruk. Aku langsung tangi mak krekal. Tak sawang si Mbah lagi masak lan Bapak uga wis arep mangkat ning sawah. Jam setengah pitu wis siap mangkat, ora lali jungkasan mlipis. Bapak meling marang aku yen garap soal ulangan dipikir sing tenanan, ora usah kesusu, lan ora usah nyonto kancane. Percaya marang awake dhewe wae. Si Mbah uga menehi aku gembolan. Ananging duduk gembolan jimat, yaiku awujud sangu dhuwit kanggo jajan. Bubar pamitan karo si Mbah aku banjur mangkat. Wis jam pitu kurang limalas, nek ku mlaku rada tak cepetne, sakjane aku wedi yen telat.
“Theng, theng, theng.” Bel sekolahku muni.
Slamet – slamet untung ora telat. Ora let suwi aku tekan kelas. Ananging ana sing aneh, abngkune buri wis padha dikebaki. Mung kari sing ana ning ngarepe guru. Welah, iso mati kaku iki.
“Woe le !” Swarane Bendot
“Ngapa ndot ?” Pitakonku
“Pokoke aku mengko nyonto kowe, awas nek nganti ora oleh.” Tangane karo ngepel.
“Nek aku wegah kowe arep ngapa ?”
“Malah nantang, didelok wae suk.”
Ujug-ujug bocah-bocah padha meneng. Bu Guru wis rawuh. Soale langsung dibagi. Tanganku gemeter, keringet ku netes deres. Nadyan durung buka soal, nanging rasane kaya pingin bali mulih. Soal tak bukak byak.
“Alhamdulillah” Batinku soal sing wingi tak sianu metu kabeh. Wah leresan alias kebetulan, padhang dalane iki.
“Woe, woe, sssstttt, ssssttt.” Swarane Bendot nyeluk aku.
“Ngapae garap dhewe-dhewe.” Wangsulanku
“Kalau mau ramai silahkan keluar !” Swarane Bu Guru kaya bledheg nyamber sirah.
Bocah – bocah langsung meneng cep. Alhamdulillah aku garap kanthi lancar. 2 minggu sawise ulangan, bijine wis metu. Alhamdulillah Gusti paring panerang. Bijiku rata-rata wolu lan sanga. Ananging ana sing ora terima yen bijiku apik. Yaiku Bendot, amarga ora tak contoni nalika ulangan dheweke gething marang aku. Banjur Bendot gawe pawarta kang ora bener. Dheweke muni yen aku oleh biji apik amarga aku jiplak buku. Wayah ana ing kantin aku ketemu Bendot.
“Hoe ! bala mangan balane ya kowe kuwi !” Omonganku nggetak.
“Ngomong apa kowe ?” Pitakone Bendot.
“sing gawe pawarta ora bener yen aku jiplak buku rak ya kowe ?”
“Aja gawe-gawe kowe.” Eyelane Bendot
“Halah ! wis ngaku wae sadurunge tak antem ndhasmu !” aku wis gethem-gethem
“Saiki coba pikiren maneh cah, apa ya mungkin anake buruh biji ulangane oleh apik ?” Pitakone Bendot marang kanca-kancane.
Omongan kuwi sing ora isa tak ngapura. Ora kakean omong banjur tak dugang cengele Bendot.
“Keparat kowe !”
“Gludhaak.” Swara awake Bnedot tiba nabrak meja.
“Tampanana kepelanku.” Bendot ganti bales.
“Ana apa iki ? Bubar-bubar.” Pak Katija guru olahraga sing nglereni geger iki.
Aku lan Bendot digawa menyang ruang BK. Ning ruang BK aku diwenehi peringatan keras supaya ora baleni maneh. Sabanjur kuwi mau aku bali. Lagi wae tekan omah, aku dikandhani si Mbah yen Bapak tiba ana ing sawah lan saiki lagi dirawat ing rumah sakit. Miturut dokter, Bapak kena serangan jantung. Kamangka yuswane
Bapak uwis sepuh. Amarga kahanan kuwi gelem ora gelem aku kudu kerja ganteni Bapak ku ing sawah. Kanggo tuku sega sak pulukan lan kanggo tuku obate Bapak.
Uwis seminggunan aku ora mlebu sekolah, para guru ing sekolahku wis mangerteni kahanan keluargaku. Dadi ana pengecualian kanggo aku.
“Sekolah kok ning sawah.” Swarane kancaku krungu saka kadohan kang maido kahananku.
Swara-swara saru kaya ngono amung dadi coba yen tinampa kanthi legawa. Suwene –suwe, aku uga ngrasa kesel nglakoni urip kang sarwa kebak alangan. Nalika sore bubar kerja, aku diceluk si Mbahku.
“Le reneo tak kandhani”
“Nggih Mbah, wonten menapa?” Pitakonku
“Bapak mu tekan seprene yo durung mari saka larane, kowe dadi bocah kudu sabar.” Kandhane si Mbah
“Nggih Mbah, manawi kula nggih tansah sabar terus.”
“Gegaraning urip kuwi duduk mung kanggo golek bandha donya, urip kang sejati iku mung kanggo dalan tumuju alam kelanggengan. Mula kudu sareh, eling lan waspada. Ora gampang lena marang gumerlaping donya.”
“Nggih Mbah, matur nuwun sampun disukani pitedah.”
Dina kuwi aku ngrasa alangan urip kang tak rasakke iku mung kanggo gemblengan marang awaku dhewe.
Rikala isih isuk, ana kabar saka rumah sakit panggone Bapak dirawat. Yen Bapak uwis seda tumuju alam kelanggengan. Kaya disamber bledheg ing awan-awan. Apa iki bener kasunyatan? Sing dadi pitakon ing atiku. Bapak ku sing tekan seprene menehi aku, ngelmu kanggo nglakoni urip kang mituhu uwis ora ana. Akeh kang dadi ganejelan ing atiku. Kepiye cara supaya aku bias neruske sekolah ?. awane jenazahe Bapak ku rampung dikubur.
“sing tabah ya le.” Swarane Pak kepala sekolahku
“Nggih Pak.” Wangsulanku
“Wis kowe ora usah bingung maneh mikir bayar sekolah, wingi kowe klebu murid kang oleh beasiswa ngnati tekan perguruan tinggi. Amarga prestasimu sing apik tenan.”
“Saestu Pak ?” Rasane aku kaya urung percaya.
“Iya kowe mulai minggu ngarep wis isa mlebu sekolah kaya biasane.”
“Matur nuwun sanget pak.” Atiku sing maune peteng surem dadi padhang ngalahi lintang.
Sepira aboting sengsara yen tinampa amung dadi coba. Jebul ana ing sawalike musibah ana hikmah kang agung kanggo sapa wae kang bersyukur. Akhire aku bisa mlebu sekolah maneh.
cerkak
Lelakoning Sambikala
Dening : Rio Viya Wahyusandy
Dina iki luwih panas tinimbang wingi. Jam setengah loro awan aku lagi wae bali saka sekolahan. Aku bali mlaku turut dalan sing biasane tak nggo mangkat mulih. SMA ku ora pati adoh saka omahku, mung kira-kira sekilonan. Kebul saka knalpot motor lan mobil gawe wusanane saya panas. Jaman saiki wis arang ana wong numpak pit. Beda nalika jaman aku isih SD biyen. Motor lan mobil rung pati akeh, dadi ora gawe dalan macet. Ya piye maneh, jaman saya suwi saya maju, awake dheweuga ora bisa ketinggalan jaman ananging ya kudu isa nglestarekake kearifan lokal. Lagi wae tak tinggal nglamun sikil iki wis tekan ngarep omah. “Assalamualikum.”
“Walaikumsalam.” Wangsulane si Mbah
“Pak’e sampun mlampah to mbah ?” Pitakonku karo delehne tas ning kamar.
“Ya uwis to le, jam 1 mau wonge wis mangkat.”
“Gek ndang gek wisuh, gek sholat kana.” Perintahe si Mbah
“Nggih mbah sekedhap.” Aku ganti mangsuli karo mlaku ning kamar mandi.
Bapak ku gaweane mung serabutan, nanging saiki lagi usum panen dadi wonge oleh gawean panen ning nggone Pak Bardjo. Sarampunge sholat lan mangan aku banjur siap-siap menyang sawah gawakke Pak’e dhaharan lan uga ngrewangi panen. Ya ngene iki gaweanku, bali sekolah kudu ngrewangi Bapak nyambut damel. Amarga sing dadi tulang punggung keluarga ya mung Bapak, Ibuku ya wis seda. Aku uga anak tunggal. Nanging kabeh tak lakoni kanthi iklhas lan tulus.
“Pak ?”
“Ning kene le aku.” Wangsulane Bapak
“Menika kula bektakne dhaharan.” Karo delehne sega ning sandhing pit e.
“Walah kebeneran iki, pas wis luwe aku”
“Mangga njenengan dhahar rumiyin, kersane kula lajengaken macule” Karo nyandhak pacul.
“Kana lho le, sish wetan pojok durung rampung.”
“Nggih pak.”
Ora kerasa wis surup, gaweanku lan Bapak sedilut maneh rampung. Aku uga nata barang-barang sing arep digawa bali. Sadurunge bali ning omah, Bapak mampir ning omahe Pak Bardjo dhisik. Jaluk jatah bayaran dina iki mau. Ananging sawah sing digarap durung rampung. Sesuk isuk arep diteruske maneh.
Sabanjure tekan omah, aku adus lan rampung adus banjur tata-tata buku kanggo ulangan sesuk. Ora lali sianu. Sesuk wayahe ulangan Biologi salah sijining pelajaran kang aku isa lan tak senengi.
“Wis sinau durung le ?” Pitakone Bapak saka jaba kamar.
“Menika nembe sianu Pak.”
“Sinau sing sregep supaya besuk dadi wong pangkat.”
“Nggih Pak, nyuwun dongane supados benjing lancar.” Wangsulanku.
“Nek mung donga aku ora tau lali” Karo mlaku metu ning emeper omah.
“rungakna kandhane bapakmu kuwi.” Si Mbah nambahi
“Nggih Mbah.”
Isuk-isuk mruput jago wis kluruk. Aku langsung tangi mak krekal. Tak sawang si Mbah lagi masak lan Bapak uga wis arep mangkat ning sawah. Jam setengah pitu wis siap mangkat, ora lali jungkasan mlipis. Bapak meling marang aku yen garap soal ulangan dipikir sing tenanan, ora usah kesusu, lan ora usah nyonto kancane. Percaya marang awake dhewe wae. Si Mbah uga menehi aku gembolan. Ananging duduk gembolan jimat, yaiku awujud sangu dhuwit kanggo jajan. Bubar pamitan karo si Mbah aku banjur mangkat. Wis jam pitu kurang limalas, nek ku mlaku rada tak cepetne, sakjane aku wedi yen telat.
“Theng, theng, theng.” Bel sekolahku muni.
Slamet – slamet untung ora telat. Ora let suwi aku tekan kelas. Ananging ana sing aneh, abngkune buri wis padha dikebaki. Mung kari sing ana ning ngarepe guru. Welah, iso mati kaku iki.
“Woe le !” Swarane Bendot
“Ngapa ndot ?” Pitakonku
“Pokoke aku mengko nyonto kowe, awas nek nganti ora oleh.” Tangane karo ngepel.
“Nek aku wegah kowe arep ngapa ?”
“Malah nantang, didelok wae suk.”
Ujug-ujug bocah-bocah padha meneng. Bu Guru wis rawuh. Soale langsung dibagi. Tanganku gemeter, keringet ku netes deres. Nadyan durung buka soal, nanging rasane kaya pingin bali mulih. Soal tak bukak byak.
“Alhamdulillah” Batinku soal sing wingi tak sianu metu kabeh. Wah leresan alias kebetulan, padhang dalane iki.
“Woe, woe, sssstttt, ssssttt.” Swarane Bendot nyeluk aku.
“Ngapae garap dhewe-dhewe.” Wangsulanku
“Kalau mau ramai silahkan keluar !” Swarane Bu Guru kaya bledheg nyamber sirah.
Bocah – bocah langsung meneng cep. Alhamdulillah aku garap kanthi lancar. 2 minggu sawise ulangan, bijine wis metu. Alhamdulillah Gusti paring panerang. Bijiku rata-rata wolu lan sanga. Ananging ana sing ora terima yen bijiku apik. Yaiku Bendot, amarga ora tak contoni nalika ulangan dheweke gething marang aku. Banjur Bendot gawe pawarta kang ora bener. Dheweke muni yen aku oleh biji apik amarga aku jiplak buku. Wayah ana ing kantin aku ketemu Bendot.
“Hoe ! bala mangan balane ya kowe kuwi !” Omonganku nggetak.
“Ngomong apa kowe ?” Pitakone Bendot.
“sing gawe pawarta ora bener yen aku jiplak buku rak ya kowe ?”
“Aja gawe-gawe kowe.” Eyelane Bendot
“Halah ! wis ngaku wae sadurunge tak antem ndhasmu !” aku wis gethem-gethem
“Saiki coba pikiren maneh cah, apa ya mungkin anake buruh biji ulangane oleh apik ?” Pitakone Bendot marang kanca-kancane.
Omongan kuwi sing ora isa tak ngapura. Ora kakean omong banjur tak dugang cengele Bendot.
“Keparat kowe !”
“Gludhaak.” Swara awake Bnedot tiba nabrak meja.
“Tampanana kepelanku.” Bendot ganti bales.
“Ana apa iki ? Bubar-bubar.” Pak Katija guru olahraga sing nglereni geger iki.
Aku lan Bendot digawa menyang ruang BK. Ning ruang BK aku diwenehi peringatan keras supaya ora baleni maneh. Sabanjur kuwi mau aku bali. Lagi wae tekan omah, aku dikandhani si Mbah yen Bapak tiba ana ing sawah lan saiki lagi dirawat ing rumah sakit. Miturut dokter, Bapak kena serangan jantung. Kamangka yuswane
Bapak uwis sepuh. Amarga kahanan kuwi gelem ora gelem aku kudu kerja ganteni Bapak ku ing sawah. Kanggo tuku sega sak pulukan lan kanggo tuku obate Bapak.
Uwis seminggunan aku ora mlebu sekolah, para guru ing sekolahku wis mangerteni kahanan keluargaku. Dadi ana pengecualian kanggo aku.
“Sekolah kok ning sawah.” Swarane kancaku krungu saka kadohan kang maido kahananku.
Swara-swara saru kaya ngono amung dadi coba yen tinampa kanthi legawa. Suwene –suwe, aku uga ngrasa kesel nglakoni urip kang sarwa kebak alangan. Nalika sore bubar kerja, aku diceluk si Mbahku.
“Le reneo tak kandhani”
“Nggih Mbah, wonten menapa?” Pitakonku
“Bapak mu tekan seprene yo durung mari saka larane, kowe dadi bocah kudu sabar.” Kandhane si Mbah
“Nggih Mbah, manawi kula nggih tansah sabar terus.”
“Gegaraning urip kuwi duduk mung kanggo golek bandha donya, urip kang sejati iku mung kanggo dalan tumuju alam kelanggengan. Mula kudu sareh, eling lan waspada. Ora gampang lena marang gumerlaping donya.”
“Nggih Mbah, matur nuwun sampun disukani pitedah.”
Dina kuwi aku ngrasa alangan urip kang tak rasakke iku mung kanggo gemblengan marang awaku dhewe.
Rikala isih isuk, ana kabar saka rumah sakit panggone Bapak dirawat. Yen Bapak uwis seda tumuju alam kelanggengan. Kaya disamber bledheg ing awan-awan. Apa iki bener kasunyatan? Sing dadi pitakon ing atiku. Bapak ku sing tekan seprene menehi aku, ngelmu kanggo nglakoni urip kang mituhu uwis ora ana. Akeh kang dadi ganejelan ing atiku. Kepiye cara supaya aku bias neruske sekolah ?. awane jenazahe Bapak ku rampung dikubur.
“sing tabah ya le.” Swarane Pak kepala sekolahku
“Nggih Pak.” Wangsulanku
“Wis kowe ora usah bingung maneh mikir bayar sekolah, wingi kowe klebu murid kang oleh beasiswa ngnati tekan perguruan tinggi. Amarga prestasimu sing apik tenan.”
“Saestu Pak ?” Rasane aku kaya urung percaya.
“Iya kowe mulai minggu ngarep wis isa mlebu sekolah kaya biasane.”
“Matur nuwun sanget pak.” Atiku sing maune peteng surem dadi padhang ngalahi lintang.
Sepira aboting sengsara yen tinampa amung dadi coba. Jebul ana ing sawalike musibah ana hikmah kang agung kanggo sapa wae kang bersyukur. Akhire aku bisa mlebu sekolah maneh.
Waos Salajengipun → cerkak
Dening : Rio Viya Wahyusandy
Dina iki luwih panas tinimbang wingi. Jam setengah loro awan aku lagi wae bali saka sekolahan. Aku bali mlaku turut dalan sing biasane tak nggo mangkat mulih. SMA ku ora pati adoh saka omahku, mung kira-kira sekilonan. Kebul saka knalpot motor lan mobil gawe wusanane saya panas. Jaman saiki wis arang ana wong numpak pit. Beda nalika jaman aku isih SD biyen. Motor lan mobil rung pati akeh, dadi ora gawe dalan macet. Ya piye maneh, jaman saya suwi saya maju, awake dheweuga ora bisa ketinggalan jaman ananging ya kudu isa nglestarekake kearifan lokal. Lagi wae tak tinggal nglamun sikil iki wis tekan ngarep omah. “Assalamualikum.”
“Walaikumsalam.” Wangsulane si Mbah
“Pak’e sampun mlampah to mbah ?” Pitakonku karo delehne tas ning kamar.
“Ya uwis to le, jam 1 mau wonge wis mangkat.”
“Gek ndang gek wisuh, gek sholat kana.” Perintahe si Mbah
“Nggih mbah sekedhap.” Aku ganti mangsuli karo mlaku ning kamar mandi.
Bapak ku gaweane mung serabutan, nanging saiki lagi usum panen dadi wonge oleh gawean panen ning nggone Pak Bardjo. Sarampunge sholat lan mangan aku banjur siap-siap menyang sawah gawakke Pak’e dhaharan lan uga ngrewangi panen. Ya ngene iki gaweanku, bali sekolah kudu ngrewangi Bapak nyambut damel. Amarga sing dadi tulang punggung keluarga ya mung Bapak, Ibuku ya wis seda. Aku uga anak tunggal. Nanging kabeh tak lakoni kanthi iklhas lan tulus.
“Pak ?”
“Ning kene le aku.” Wangsulane Bapak
“Menika kula bektakne dhaharan.” Karo delehne sega ning sandhing pit e.
“Walah kebeneran iki, pas wis luwe aku”
“Mangga njenengan dhahar rumiyin, kersane kula lajengaken macule” Karo nyandhak pacul.
“Kana lho le, sish wetan pojok durung rampung.”
“Nggih pak.”
Ora kerasa wis surup, gaweanku lan Bapak sedilut maneh rampung. Aku uga nata barang-barang sing arep digawa bali. Sadurunge bali ning omah, Bapak mampir ning omahe Pak Bardjo dhisik. Jaluk jatah bayaran dina iki mau. Ananging sawah sing digarap durung rampung. Sesuk isuk arep diteruske maneh.
Sabanjure tekan omah, aku adus lan rampung adus banjur tata-tata buku kanggo ulangan sesuk. Ora lali sianu. Sesuk wayahe ulangan Biologi salah sijining pelajaran kang aku isa lan tak senengi.
“Wis sinau durung le ?” Pitakone Bapak saka jaba kamar.
“Menika nembe sianu Pak.”
“Sinau sing sregep supaya besuk dadi wong pangkat.”
“Nggih Pak, nyuwun dongane supados benjing lancar.” Wangsulanku.
“Nek mung donga aku ora tau lali” Karo mlaku metu ning emeper omah.
“rungakna kandhane bapakmu kuwi.” Si Mbah nambahi
“Nggih Mbah.”
Isuk-isuk mruput jago wis kluruk. Aku langsung tangi mak krekal. Tak sawang si Mbah lagi masak lan Bapak uga wis arep mangkat ning sawah. Jam setengah pitu wis siap mangkat, ora lali jungkasan mlipis. Bapak meling marang aku yen garap soal ulangan dipikir sing tenanan, ora usah kesusu, lan ora usah nyonto kancane. Percaya marang awake dhewe wae. Si Mbah uga menehi aku gembolan. Ananging duduk gembolan jimat, yaiku awujud sangu dhuwit kanggo jajan. Bubar pamitan karo si Mbah aku banjur mangkat. Wis jam pitu kurang limalas, nek ku mlaku rada tak cepetne, sakjane aku wedi yen telat.
“Theng, theng, theng.” Bel sekolahku muni.
Slamet – slamet untung ora telat. Ora let suwi aku tekan kelas. Ananging ana sing aneh, abngkune buri wis padha dikebaki. Mung kari sing ana ning ngarepe guru. Welah, iso mati kaku iki.
“Woe le !” Swarane Bendot
“Ngapa ndot ?” Pitakonku
“Pokoke aku mengko nyonto kowe, awas nek nganti ora oleh.” Tangane karo ngepel.
“Nek aku wegah kowe arep ngapa ?”
“Malah nantang, didelok wae suk.”
Ujug-ujug bocah-bocah padha meneng. Bu Guru wis rawuh. Soale langsung dibagi. Tanganku gemeter, keringet ku netes deres. Nadyan durung buka soal, nanging rasane kaya pingin bali mulih. Soal tak bukak byak.
“Alhamdulillah” Batinku soal sing wingi tak sianu metu kabeh. Wah leresan alias kebetulan, padhang dalane iki.
“Woe, woe, sssstttt, ssssttt.” Swarane Bendot nyeluk aku.
“Ngapae garap dhewe-dhewe.” Wangsulanku
“Kalau mau ramai silahkan keluar !” Swarane Bu Guru kaya bledheg nyamber sirah.
Bocah – bocah langsung meneng cep. Alhamdulillah aku garap kanthi lancar. 2 minggu sawise ulangan, bijine wis metu. Alhamdulillah Gusti paring panerang. Bijiku rata-rata wolu lan sanga. Ananging ana sing ora terima yen bijiku apik. Yaiku Bendot, amarga ora tak contoni nalika ulangan dheweke gething marang aku. Banjur Bendot gawe pawarta kang ora bener. Dheweke muni yen aku oleh biji apik amarga aku jiplak buku. Wayah ana ing kantin aku ketemu Bendot.
“Hoe ! bala mangan balane ya kowe kuwi !” Omonganku nggetak.
“Ngomong apa kowe ?” Pitakone Bendot.
“sing gawe pawarta ora bener yen aku jiplak buku rak ya kowe ?”
“Aja gawe-gawe kowe.” Eyelane Bendot
“Halah ! wis ngaku wae sadurunge tak antem ndhasmu !” aku wis gethem-gethem
“Saiki coba pikiren maneh cah, apa ya mungkin anake buruh biji ulangane oleh apik ?” Pitakone Bendot marang kanca-kancane.
Omongan kuwi sing ora isa tak ngapura. Ora kakean omong banjur tak dugang cengele Bendot.
“Keparat kowe !”
“Gludhaak.” Swara awake Bnedot tiba nabrak meja.
“Tampanana kepelanku.” Bendot ganti bales.
“Ana apa iki ? Bubar-bubar.” Pak Katija guru olahraga sing nglereni geger iki.
Aku lan Bendot digawa menyang ruang BK. Ning ruang BK aku diwenehi peringatan keras supaya ora baleni maneh. Sabanjur kuwi mau aku bali. Lagi wae tekan omah, aku dikandhani si Mbah yen Bapak tiba ana ing sawah lan saiki lagi dirawat ing rumah sakit. Miturut dokter, Bapak kena serangan jantung. Kamangka yuswane
Bapak uwis sepuh. Amarga kahanan kuwi gelem ora gelem aku kudu kerja ganteni Bapak ku ing sawah. Kanggo tuku sega sak pulukan lan kanggo tuku obate Bapak.
Uwis seminggunan aku ora mlebu sekolah, para guru ing sekolahku wis mangerteni kahanan keluargaku. Dadi ana pengecualian kanggo aku.
“Sekolah kok ning sawah.” Swarane kancaku krungu saka kadohan kang maido kahananku.
Swara-swara saru kaya ngono amung dadi coba yen tinampa kanthi legawa. Suwene –suwe, aku uga ngrasa kesel nglakoni urip kang sarwa kebak alangan. Nalika sore bubar kerja, aku diceluk si Mbahku.
“Le reneo tak kandhani”
“Nggih Mbah, wonten menapa?” Pitakonku
“Bapak mu tekan seprene yo durung mari saka larane, kowe dadi bocah kudu sabar.” Kandhane si Mbah
“Nggih Mbah, manawi kula nggih tansah sabar terus.”
“Gegaraning urip kuwi duduk mung kanggo golek bandha donya, urip kang sejati iku mung kanggo dalan tumuju alam kelanggengan. Mula kudu sareh, eling lan waspada. Ora gampang lena marang gumerlaping donya.”
“Nggih Mbah, matur nuwun sampun disukani pitedah.”
Dina kuwi aku ngrasa alangan urip kang tak rasakke iku mung kanggo gemblengan marang awaku dhewe.
Rikala isih isuk, ana kabar saka rumah sakit panggone Bapak dirawat. Yen Bapak uwis seda tumuju alam kelanggengan. Kaya disamber bledheg ing awan-awan. Apa iki bener kasunyatan? Sing dadi pitakon ing atiku. Bapak ku sing tekan seprene menehi aku, ngelmu kanggo nglakoni urip kang mituhu uwis ora ana. Akeh kang dadi ganejelan ing atiku. Kepiye cara supaya aku bias neruske sekolah ?. awane jenazahe Bapak ku rampung dikubur.
“sing tabah ya le.” Swarane Pak kepala sekolahku
“Nggih Pak.” Wangsulanku
“Wis kowe ora usah bingung maneh mikir bayar sekolah, wingi kowe klebu murid kang oleh beasiswa ngnati tekan perguruan tinggi. Amarga prestasimu sing apik tenan.”
“Saestu Pak ?” Rasane aku kaya urung percaya.
“Iya kowe mulai minggu ngarep wis isa mlebu sekolah kaya biasane.”
“Matur nuwun sanget pak.” Atiku sing maune peteng surem dadi padhang ngalahi lintang.
Sepira aboting sengsara yen tinampa amung dadi coba. Jebul ana ing sawalike musibah ana hikmah kang agung kanggo sapa wae kang bersyukur. Akhire aku bisa mlebu sekolah maneh.
Senin, 04 Januari 2016
eling piweling
Eling Piweling
14-11-2015 dening Merwan Ardi Widanto
Nduk….. Le….
Coba deloken! Sawangen!
Bangsa kang jare mardika nanging adus waspa
Nagri kang sarwa duweni nanging mbrebes mili
Nemoni samubarang kasunyatan ing jaman iki
Jare mudha?
Jare mudha nanging padha lali marang budaya
Nduk….. Le….
Rumatana! Openana!
Iki bandha!
Iki bandha kang nora kaitung rega
Iki warisan!
Iki warisan kang nora bisa kaejol recehan
Iku piwelingmu Bu…
Bakal dak tindakna nadyan angele sepira
Iki tekadku Bu…
Kudu tresna marang budayaku
Kudu nguri-uri budaya nagri
Iki nora among waton kecap
Nanging kabeh bakal kocap
Nadyan awak ajur dadi sawur
Nadyan yusawa isih kaitung kala
Nanging tekadku ngluwihi gedhening arga
Bayu, maruta, samirana kang anatap tekadku
Tan bisa gawe rubuh pangajabku
Agni kang dadi pralambang tekad
Kobare kang bisa anggambarake
Tekad kang bisa nulad
Isin yen mudha lali marang budaya
Isin yen nduweni nanging nora ngopeni
Nguri, ngurip kui kang lanthip
Eling piweling kang kudu dieling
Kecap nanging kudu kocap
Yaiku mudha kang bisa nuladha
Waos Salajengipun → eling piweling
Langganan:
Komentar (Atom)






